Blog

Latest

Türk mitolojisinin gıdıklayarak öldüren orman canavarı: Şüreli

Ormanlar; Türk mitolojisindeki yaratıkların, ruhların ve iyelerin en çok karşımıza çıktığı yerlerden biridir. Ormanlar yalnızca ağaçlardan ve vahşi hayvanlardan oluşan yerler değildir. Bu yerler; ruhlar, tuhaf yaratıklar ve bilinmeyen tehlikelerle doludur. Ormanların derinliklerinde gizlenen, bazen insanlara yardım eden bazen de zarar veren “orman yaratıkları” nı konu edinen birçok mit ve efsane; geçmişten bugüne bizlere kadar ulaşmıştır. Ormanın huzurunu bozan, genç ağaçları kesen, doğaya saygısızlık yapan kişileri cezalandıran, bazen de öldüren orman yaratıklarının en ilginç ve korkutucu olanlarından biri de insanları, kimi zaman da hayvanları gıdıklayarak öldüren Şüreli’dir.

Şüreli ilkbaharda, özellikle güneşin doğduğu ya da battığı saatlerde ormanın ışık almayan derinliklerinde ortaya çıkan bir orman ruhudur.

Şüreli’yi tanımlayan kaynaklar kimi noktalarda farklılıklar gösterse  de, ürkütücü ve sıradışı bir görünüme sahip olduğu her kaynakta özellikle belirtilmiştir. Şüreli, ağaca benzemekle birlike normal bir insana da benzemektedir . Vücudu ağaç desenini andıran koyu renk kıllarla kaplıdır. Kolları iki üç arşınlık (yaklaşık 150 santimetrelik) bir uzunluğa sahip olmakla beraber parmakları oldukça uzun ve keskindir. Şüreli, hayatı boyunca parmaklarını birkaç kez değiştirir ve Tatar Türkleri arasında bu parmakları orman yolunda bulan kişiler şanslı sayılır. Şüreli’nin kulakları da oldukça büyüktür ve kimi anlatılarda alnının ortasında tek bir boynuza sahip olduğu söylenmektedir. Koltuk altlarında birer delik vardır ve bu deliklerden Şüreli’nin iç organları gözükmektedir. Bu delikler, Şüreli’nin vücudundaki en hassas ve ölümüne sebep olabilecek yerlerdir. Bu sebeple Şüreli kollarını yukarı kaldırmamaya çalışır. Özellikle kadın formundaki Şüreliler, çuval gibi büyük memelere sahip olup, iri memelerini omuzlarına atarak yürürler. Çuvaş Türkleri onun kır sakallı bir ihtiyar veya yakışıklı bir genç kılığında göründüğüne inanmıştır. Şüreli’nin cinsiyeti çoğunlukla kadındır, fakat bazı anlatılarda erkek olarak da betimlenmiştir. Şüreli hangi formda olursa olsun, insanlara soru sorma ve  onları gıdıklayarak öldürme konusunda oldukça heveslidir

Şüreli, normal bir insan gibi konuşur ve hatta kimi zaman da tıpkı insanlar gibi giyinir. Ata binmek, Şüreli’nin en sevdiği şeylerden biridir. Ahırından kaçırdığı bir atın  sırtından zavallı at yorgunluktan çatlayıp ölene dek inmez. Ayrıca kopuz sesini de çok sevmektedir. Bu sebeple eski Türkler ormanda  kopuz çalmamaya, Şüreli’nin dikkatini çekmemeye özen göstermiştir.

Şüreli omuzlarından bükülerek yürür ve insan gibi konuşabildiği için ormanda bulunan insanları yardıma çağırır. Onları yollarından saptırarak ormanın karanlık köşelerine götürür. Şüreli sadece yalnız insanlara sataşır. Yanında başka bir insan veya köpek olan birine bulaşmaz, yolunu kesmez.

Gülmek ve dişlerinizi göstermek, Şüreli’nin yanında yapılabilecek en büyük hatalardan biridir. Gülüşünü ve dişlerini gördüğü biri, Şüreli’nin “Gıdı gıdı oynayalım mı?” teklifini kabul ederse Şüreli kurbanını sivri ve keskin parmaklarıyla gıdıklayarak öldürür. Sağ salim kalmak isteyen bir insan bu oyunu asla kabul etmemelidir. Şüreli’nin sivri parmakları bazen o kadar kaşınır ki yalnız yakaladığı birini soru sormadan doğrudan gıdıklamaya başlar.

Şüreli’nin, evcil hayvanlara karşı da benzer bir tutum sergilediği , onları da gıdıklayarak öldürdüğü bilinmektedir. Tüm bunlara rağmen Şüreli’nin asıl niyeti insanları öldürmek değil, gerçekten de oyun oynamaktır. Ancak her seferinde kontrolünü kaybedip kurbanlarını gıdıklayarak canlarını almaktadır.

Şüreli’den kaçmak neredeyse imkânsızdır çünkü son derece hızlı koşar ve gövdesi ağaçlara benzediği için ormanın derinliklerinde fark edilmesi oldukça zordur. Yine de Şüreli’den kurtulmak için çeşitli yöntemler keşfedilmiş ve insanlar bu orman canavarından kurtulmak için bu yöntemlere başvurmuştur.

Şüreli bir kişiyi kovalamaya başladığında kişi bir akarsuya doğru koşup sıçrayarak ya da yüzerek karşıya geçerse Şüreli sudan korktuğu için onu yakalayamaz. Yalnız Şüreli suyun kaynağını öğrenirse çok hızlı koşarak oradan karşıya geçer ve kişiyi yine yakalar. Ayrıca Şüreli’ye yakalanan kişi kendi başından aşağı biraz su dökerse Şüreli ıslak olan insanları gıdıklayamadığı için kişi yine kurtulmuş olur.

Şüreli sırtına katran sürülmüş bir at aracılığıyla da yakalanabilmektedir. Kaçırdığı atın sırtına yapışıp kalan Şüreli; o vaziyette köye dönünce yakalanır, ocakta veya hamamda yakılarak öldürülür. Taş atılarak veya sopa ile vurularak eziyet edilir. Şüreli ölmeden önce insanlara ve yaşadıkları yere beddua eder. Bu bedduaların insanları ve köyü etkilediğine inanılmıştır. Şüreli’nin ölümüne sebep olan köylerin fakirleştiğine, hane sayısının artmadığına veya yangınla yok olduklarına dair pek çok hikâye vardır.

Şüreli; Türk mitolojisinde ormanların derinliklerine gizlenmiş, hem korkutucu hem de merak uyandırıcı bir varlıktır. Onun hikayeleri; yalnızca mitolojinin bir parçası değil, aynı zamanda doğaya ve bilinmeyene karşı duyulan korkunun Türk kavimlerinin zihnindeki yansımasıdır. Ormanda yalnız yürüyenlerin dikkat etmesi gerektiğini, doğaüstü varlıkların da bu dünyada bizimle birlikte yaşadığına dair duyulan inancı yansıtan Şüreli; geçmişten günümüze aktarılan ve insanların hayal gücünün yarattığı bir figür olarak karşımıza çıkmaktadır.

Oyunda ayrımcılığa karşı: KuirGaming

Başta çevrimiçi olmak üzere tüm oyunlardaki nefret söylemlerine, eril dile ve ayrımcılığa karşı oluşturulmuş bir LGBTİ+ oyun platformu KuirGaming. Topluluk, yakın zamanda kadın ve LGBTİ+’ların katılabileceği e-spor takımı kurdu. Amatör ya da profestonel olarak e-sporla ilgilenen oyuncularla birlikte oyun dünyasındaki cinsiyetçilikle mücadele etmeyi amaçlayan KuirGaming ekibi, sorularımızı yanıtladı.

-KuirGaming nasıl bir platform? Neler amaçlıyorsunuz?

KuirGaming başta daha dijital ve çevrimiçi oyunlar olmak üzere tüm oyunları da kapsayan şekilde oyunlarda karşılaştığımız nefret söylemlerine, eril dilin hakim olduğu alanlarda ayrımcılığa karşı oluşturduğumuz, LGBTİ+’lar ve kadınlar için daha güvenilir ve kendimizi ait hissettiğimiz alanlar yaratmak için yola çıktığımız bir platform. Oyunları beraber oynayarak çok sevdiğimiz bu faaliyeti daha ait hissettiğimiz bir alanda yapmayı arzuluyoruz. Fobik, ırkçı, ayrımcı ifadelerle karşılaştığımızda karşı tarafı dinlemeye ve değiştirmeye çalışıyoruz. Artı olarak da bir e-spor takımı kurduk son dönemde, orada da aktif faaliyet gösteriyoruz.

Fotoğraf: https://kuirgaming.org/

-Birçok LGBTİ+ için oyun oynamak belki de başlangıçta akla gelmeyecek bir eylem. KuirGaming gibi platformlar sayesinde oyunun ulaşılabilirliği artabilir mi?

Oyuna ön yargılı yaklaştığı için bazı LGBTİ+ ve kadın arkadaşlarımız hiç oyun oynamamıştı, internet kafeye gitmemişti… Onları küçük küçük ellerinden tutarak oyun oynamaya yaklaştırdık. KuirGaming olarak buluştuğumuzda hiç oyun oynamamış kişiler de aramıza katılıyor ve ardından çok keyifli olduğunu belirtiyorlar.

-Hangi oyunları oynuyorsunuz?

Kriterimiz herkesin ulaşabileceği, telefondan ya da bilgisayardan girebileceği WEB tabanlı oyunlar olması. AmongUs, Gartic.Phone, Valorant gibi oyunlar oynuyoruz. Biraz daha kolektif oynayıp birlikte vakit geçirebileceğimiz oyunları tercih ediyoruz.

Fotoğraf: X’in yapay zeka botu Grok

-E-spor takımınızdan konuşmak isterim. Bu fikir nereden doğdu?

Geçtiğimiz ay İstanbul’da queer spor takımlarının katıldığı QueerOlimpix düzenlendi. Bizler de nasıl katılabileceğimizi düşünürken e-spor takımı kurmak aklımıza geldi. 10-15 arkadaşımız başvurdu, forma tasarımlarımızı yaptık ve etkinliğe katıldık. Akşamları bir internet kafeye gidip Valorant oynuyorduk, oralar erkek egemen ortamlar olması nedeniyle ulaşılamaz görülen yerler. E-spor alanı da tıpkı internet kafeler gibi erkek egemen ve LGBTİ+ dışlayıcı bir yer. Oraya bir çomak sokmak, orayı dönüştürmek, “Biz de buradayız, oyun oynayan LGBTİ+’lar da var!” demek bizim amacımız. 

NEFRET SÖYLEMLERİNE KARŞI ‘BEN BURADAYIM’ DEMEK ÖNEMLİ

-Sizin de bahsettiğiniz gibi eril ve cinsiyetçi olan e-spor alanında LGBTİ+’ların karşılaşabileceği belli başlı sorunlar olabilir. Nefret söylemleri gibi problemlerle nasıl başa çıkmayı planlıyorsunuz?

Nefret söylemlerine karşı yapılacak en güzel şey, oradan ayrılmamak. Örneğin bu bir oyunda başınıza geldiyse o oyun bitene kadar orada kalmak, o kişiye “Sen istesen de istemesen de ben buradayım” diyebilmek. Takımımızı daha da büyütmek en güzel cevap olur. 

Fotoğraf: https://kuirgaming.org/

Oyunlarda “Allah’ın lanetlediklerisiniz” minvalinde dini bir mesaj alabiliyoruz. LGBTİ+’larla temas kurmadıkları için ve mevcut politik sistemin fobik söylemlerinin etkisinde kaldıkları için böyle yorumlar yazdıklarını düşünüyoruz. Bir taraftan komik bir taraftan üzücü. KuirGaming de bunu değiştirmek için bir araç olabilir aslında.

YASAK DEĞİL YAPTIRIM

-Discord gibi dijital mecralar kadına şiddet konusunda çok konuşuluyor. Bu konuda ne düşünüyorsunuz?

Bu ülkede kadın ve LGBTİ+ düşmanlığının artarak devam ettiğini görüyoruz. Son dönemde de “incel”lik kavramının çıkışı ve bu insanların özellikle Discord gibi yerlerde örgütlenmeleri ve dijital mecralarda cinsiyetçi, ayrımcı, LGBTİ+fobik söylemlerini devam ettirmeleri ve bunlara karşı bir şey yapılmaması geldiğimiz noktayı anlatıyor. Dijital yayıncılık alanı erkek egemen bir alan. Bu alanlarda kadın ve LGBTİ+fobinin ve nefret söylemlerinin yeniden üretilmesi için Discord kanalları bir araç. Çünkü incel’ler oralarda örgütleniyorlar. İnsanlar anonim bir şekilde ekranın arkasına sığınıp sokakta yapamayacakları nefret eylemlerini yapabiliyorlar ama dijital olduğu için bunun yaptırımı çok zor. O yüzden biz bu alanda toplanmanın ve dayanışmanın çok önemli olduğuna inanıyoruz. KuirGaming’i kurarken sadece oyun oynamak için kurmadık, bunlarla mücadele etmek için de kurduk.

Türk destanlarının korkunç devi: Tepegöz

Hiç şüphesiz tüm insanların ortak hissetiği duygulardan biri “korku”dur.  Bu duygu, tüm insanların ortak bir deneyimi olmasına rağmen, farklı coğrafyalarda ve toplumlarda değişik şekillerde ifade edilmiştir. Toplumların içinde bulunduğu coğrafi şartlar, kültürel inançları, tarihsel tecrübeleri korkularına şekil vermiş; destan, efsane gibi anlatılarda kendisini göstermiştir. Örneğin, denizle iç içe yaşayan İskandinav halklarının anlatılarında devasa deniz canavarlarına rastlarken, Göktürkler gibi dağlık ve çorak topraklarda yaşayan toplumların anlatılarında bu tarz canavarları görmeyiz.

Her toplum gibi Türkler de mitolojik anlatılarında korku duygusunun etkisiyle pek çok karakter yarattı. Doğa olayları, savaşlar ve ölüm korkusu; Türklerin mitolojik anlatılarına çoğunlukla kötücül ruhlar ve canavarlar şeklinde yansıdı. Örneğin, lohusa kadınlara ve atlara musallat olan Alkarısı, yeraltı aleminde yaşayan kötülük tanrısı Erlik; Türklerin korkularını somutlaştırdığı figürler arasındadır. Bu karakterler, toplumun karşılaştığı problemleri, doğa güçlerini ve kötülükleri temsil eden sembollerdir. Onlarcasını sayabileceğimiz bu kötücül figürlerin en korkunçlarından biri de şüphesiz Tepegöz’dür. Tepegöz, Dede Korkut Kitabı’ndaki “Basatın Tepegözü Öldürdüğü” hikayesinde karşımıza çıkan, Oğuzların başına bela olmuş, insan etiyle beslenen tek gözlü korkunç bir devdir. Bu dev, Türk mitolojsinde korku unsurunun en yoğun hissedildiği figürlerden biridir.

Ancak Tepegöz’ün karşımıza çıktığı tek yer burası değil. Tek gözlü dev figürü; farklı kıtalarda çok sayıda toplumun belleğinde kendisine yer bulmuştur. Bir vakitler var olmuş veya bugün dahi varlığını sürdüren birçok Türk topluluğundan günümüze Dede Korkut’taki Tepegöz anlatısına benzer pek çok anlatı ulaşmıştır. Tepegöz; Azerbaycan’daki anlatılarda Kellegöz, Anadolu’da Gözütepesinde, Orta Asya’da ise çoğunlukla Yekegöz ismiyle anlatılmıştır. Bugün dahi Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde bu hikayeler anlatılmaya devam etmektedir.

Yunan Mitolojisi’ndeki Polifimıs figürü ile Tepegöz arasında büyük benzerlik vardır. Çok uzun yıllar Polifımıs’ın “tek gözlü dev” motifinin ilk versiyonu olduğu düşünüldü ancak son yıllarda yapılan çalışmalar Tepegöz’ün en eski, en ilkel halinin Sibirya topraklarında –bir Türk kavmi olan Saka’larda– ortaya çıktığını göstermiştir.

Şimdi, Tepegöz’le ilgili en somut bilgilere ulaştığımız Dede Korkut Kitabına dönelim. Tepegöz’ün ailesini, Oğuzlara yaşattığı korkunç günleri, ve Aruz oğlu Basat tarafından nasıl öldürüldüğünü görelim.

Tepegöz, Konur Koca Sarı adlı bir çobanın, Oğuzlarca kutsal kabul edilen “Uzun Pınar”da bir peri kızına tecavüz etmesi sonucu dünyaya gelmiştir. Peri kızı, Sarı Çoban’a “Bende bir emanetin var. Gelecek sene al, ama şunu bil, sen Oğuza felaket getirdin” der ve ortadan kaybolur. Ertesi yıl, peri kızı Sarı Çoban’ın yine karşısına çıkar; bu sefer ayaklarının dibinde biçimsiz bir kütle yatmaktadır.

Sarı Çoban, karanlık ve ürkütücü kütleyi görür görmez korkup kaçar. O sırada atlarıyla gezintiye çıkmış olan Oğuz beyleri, yerdeki kütleyi görür. Atlarından inip biçimsiz keseyi tekmelemeye başlarlar. Her tekmede kese biraz daha irileşir ve en sonunda yırtılır. İçinden, alnının ortasında tek gözü bulunan bir bebek çıkar: Tepegöz.

Yetim kalan Tepegöz’ü, Oğuz beylerinden Aruz Koca yanına alır. Ancak Tepegöz, emzirmek için eve çağrılan kadınların sütlerini emerken, kanlarını da emdiği için çok sayıda kadının ölmesine sebep olur.

Günde bir kazan süt içen, bir araba yükü et yiyen Tepegöz’ün yaşı büyüdükçe sorunlar da beraberinde  büyür. Yaşıtlarıyla oyun oynarken kulaklarını ısırmaya ve gözlerini yemeye başlar. Aruz Koca, onu defalarca azarlar, hatta döver, ancak Tepegöz bir türlü uslanmaz. En sonunda Aruz Koca’nın sabrı tükenir ve Tepegöz’ü evden kovar.

Tam o sırada Tepegöz’ün peri annesi bir kez daha ortaya çıkar ve oğluna sihirli bir yüzük verir. Bu yüzüğü taktıktan sonra Tepegöz’ün vücudu ok batmaz, kılıç işlemez olur. Evsiz kalan Tepegöz, kutsal bir dağa yerleşip harami olur. Yolcuların önünü kesmeye, çoluk çocuk demeden yakaladığı her canlıyı yemeye başlar. Oğuz Beyleri topluca hücum etseler de Tepegöz’ü öldürmeyi başaramazlar. Hatta öldürmek bir yana peri annesinin verdiği yüzük, devin derisinde en ufak bir yara açılmasına dahi engel olur. Tepegöz bu seferler sırasında Aruz’un oğullarını, yani üvey kardeşlerini ve birçok Oğuz erkeğini öldürür.

Saldırıları sonuçsuz kalan Oğuzlar aralarındaki en bilge kişiyi, Dede Korkut’u, haraç teklif etmesi için Tepegöz’e elçi olarak gönderirler. Tepegöz haraç olarak günlük altmış insan ister. Bunun mümkün olmadığını söyleyen Dede Korkut, devle pazarlığa girişir. Pazarlığın sonunda Tepegöz’e günlük iki adam ve beş yüz koyun verilmesine, karşılığında Tepegöz’ün yoldan geçenlere saldırmamasına karar verilir. Bunlara ek olarak Yünlü Koca ve Yapağlı Koca adındaki iki ihtiyar da yemeklerini pişirmesi için Tepegöz’ün yanına verilir. Neticede Oğuzların nüfusu her gün ikişer ikişer azalmaya başlar, annelerin babaların, kardeşlerin, eşlerin yüreğine ateş düşer.

Tüm bu olaylar yaşanırken seferde olan, çocukluğu ormanda aslanların yanında geçen Aruz’un oğullarından Basat adında savaşçı bir yiğit, nice zaman sonra yurda geri döner. Oğullarını Tepegöz’e haraç veren gözü yaşlı bir anneden Oğuz’un başına gelen felaketi öğrenir. Kardeşlerinin dev tarafından öldürüldüğünü, nice Oğuz yiğidinin şehit düştüğünü öğrenen Basat öfkeden deliye döner, Tepegöz’ü öldürmeye, Oğuzları bu beladan kurtarmaya and içer.

Başta babası olmak üzere tüm Beylere kararını bildiren Basat, Beylerin “Gitme, sen de helak olursun.” uyarısına rağmen yemininden dönmez. Sevdikleriyle helalleşip yola çıkar.

Basat, yolculuğun sonunda Tepegöz’ün yaşadığı “Salahana Koyası”na varır. Güneşe karşı yatan Tepegöz’e belinden çektiği bir oku fırlatır ancak ok devin sırtında parçalanır. Bir ok daha atar ancak yine aynı şey olur. Eliyle okların parçalandığı yerleri kaşıyan Tepegöz, “Buranın sineğinden usandım” diye söylenir. Basat üçüncü oku fırlatmaya hazırlanırken Tepegöz’le göz göze gelir.  Tepegöz, üvey kardeşini haraç olarak gönderilen erlerden biri sanır, ağzı sulanır. Basat’ı boynundan yakalayıp yatağının götürür, ayakkabısının içine sokar. Aşçılarına “İhtiyarlar, ikindi vakti bunu ateşte çevirin de, afiyetle yiyeyim.” deyip uykuya dalar.

Basat, yanında getirdiği bıçakla devin çizmesini kesip dışarı çıkar. İhtiyar aşçıların yanına gider. Aşçılara Tepegöz’ü nasıl öldürebileceğini sorunca ihtiyarlar “Bilmiyoruz ancak gözünden başka bir yerinde et yoktur.” cevabını verirler

Bir vakit düşünen Basat, ihtiyarlara dönerek “Hemen ateşe demirden bir şiş koyun, iyice kızsın” der. Basat’ın isteğini yerine getirilir. Ateşe koyulan demir şiş bir süre sonra kıpkırmızı olur.

Basat, kızgın demiri ateşten alıp Tepegöz’ün yanına gider, boşta kalan eliyle devin göz kapağını kaldırır ve demiri salavat getirip Tepegöz’ün gözüne saplar. Acı içinde kalan devin çığlıkları Salahana Koyası’nda yankılanır, haykırışı Oğuzların yurduna kadar ulaşır.

Kör kalan Tepegöz türlü hilelerle Basat’ı öldürmeye çalışır fakat Basat her defasında kıvrık kurtulur. Tepegöz “Sen yine ölmedin mi?” diye sorduğunda her defasında “Tanrım  kurtardı!” cevabını verir.

En sonunda Basat Tepegöz’e diz çöktürür, mağarada bulduğu sihirli bir kılıçla Tepegöz’ün kafasını keser. Böylece Oğuzlar, kendilerine yıllarca acı çektiren bu canavardan kurtulmuş olur.

Tepegöz, sadece bir mitolojik canavar olarak değil, aynı zamanda eski Türk toplumlarının düşmanlarını ve dış tehditleri sembolize eden bir figür olarak da yorumlanmıştır. Oğuz boylarına zarar veren, insan etiyle beslenen bu tek gözlü dev, Türklerin karşılaştığı zorlu düşmanları veya doğanın karşı konulamaz güçlerini temsil ediyor olabilir. Göktürkler, Hunlar ve diğer eski Türk toplulukları tarih boyunca istilalar, göçler ve sert doğal koşullarla mücadele etmek zorunda kaldılar. Tepegöz’ün kudreti ve yıkıcılığı, bu düşmanlarla girilen amansız savaşları ve bu savaşların yarattığı korkuları simgeliyor olabilir.  Dolayısıyla, Tepegöz’ün anlatısı, yalnızca bir destan değil, aynı zamanda eski Türk toplumlarının yaşadığı mücadelelerin ve travmaların mitolojik bir yansımasıdır.

Tepegöz gibi korku dolu figürler, insanlığın karanlık yönleriyle yüzleşme çabasının bir parçasıdır. Tepegöz’ün ölümü, yalnızca bir devin yenilmesi değil, aynı zamanda korkuya karşı direnişin ve daima arzu edilen zaferin simgesidir. Bu anlatılar, korkunun sadece insanları zayıflatmadığını, aynı zamanda güçlendirip birleştirdiğini de gösterir.

Football Manager’ın bağımlılık yapan dünyasının gerçek tutkunu: Mustafa Anıl Benli (FM Bağımlısı) ile röportaj

/

Football Manager (FM), dünyanın dört bir yanında, futbolseverlerin hayal gücünü ve taktiksel becerilerini sınayabildiği, oyuncunun bizzat takımın başında olduğu eşsiz bir futbol simülasyonu.

Öyle bir simülasyon ki bu oyunun tutkunları, takımlarını başarıya taşımak için sayısız geceyi uykusuz geçirirken, günlerini adeta kariyerlerine adıyor.

Oyunda başarıya ulaşmak için yalnızca iyi bir kadro kurmak yetmiyor. Futbol dünyasını gerçekçi bir şekilde simüle eden FM, aynı zamanda taktiksel zeka, iletişim becerileri ve en önemlisi büyük bir sabır gerektiriyor.

2023 yılı itibarıyla dünya çapında yaklaşık 8 buçuk milyon kişinin oynadığı düşünülen bu oyunun, Türkiye’de de hatrı sayılır bir kitlesi bulunuyor.

Bu tutkuyu en yüksek seviyelerde yaşayan oyunculardan biri de ‘FM Bağımlısı’ lakaplı Mustafa Anıl Benli. Malatya’da doğup, ODTÜ’de eğitim alan Mustafa Anıl Benli, FM evreninde geçirdiği uzun yılların ardından hem bu oyunun hayranı, hem de içerik üreticisi oldu. Benli, aynı zamanda Altay’ın e-spor takımının da oyuncusu.

Mustafa Anıl Benli ile oyundaki başarıları, içerik üreticiliği ve yaşadığı deneyimler üzerine samimi bir söyleşi yaptık. Keyifli okumalar…

Kendini tanıtabilir misin?

Merhabalar, ben Mustafa Anıl Benli. 1996 yılında Malatya’da doğdum. 2015 yılında ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı bölümünü kazandım. Daha sonra geleceğimin böyle olmamasını istediğim için 2020’de ODTÜ Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi bölümüne yatay geçiş yaptım ve bu sene mezun oldum. Normalde bir girişimciyim. ODTÜ’den arkadaşlarımla beraber çok başarılı olacağını düşündüğümüz PatiWe adında bir uygulama çıkardık ama işler istediğim gibi gitmedi. Şu anda da daha çok Football Manager üzerine bir içerik üreticisi ve yayıncıyım.

Football Manager öykün nasıl başladı, kaç yıldır bu oyunu oynuyorsun?

Football Manager hikayem birçok eski oyuncu gibi benim de Championship Manager oyunuyla başladı. Bir gün çok sevdiğim bir komşum elinde bir CD ile bize geldi ve “Çok güzel bir oyun buldum” dedi. Oyunu açtı ve takım olarak, o Galatasaraylı ben de Fenerbahçeli olduğum için, memleket takımı Malatyaspor’u seçtik. Bu oyun CM 03-04’tü ve hayatımda oynadığım ilk ve en beğendiğim menajerlik oyunu oldu.

Neden FM?

Bana bir oyundan almam gereken her şeyi sunuyor. Heyecan var, strateji var, mutluluk var, gerginlik var. Bunların yanında -son yıllarda bu özelliğini biraz kaybetmeye başlasa da- piyasadaki en gerçekçi oyun olduğunu düşünüyorum.

FM’nin sana öğrettiği, kazandırdığı şeyler nelerdir?

Kesinlikle birçok insan gibi benim de İngilizce aşinalığımı bu oyun sağladı. FM13’e kadar neredeyse çoğu oyunu Türkçe yama olmadan İngilizce oynadık ve metin tabanlı bir oyun olduğundan dolayı da İngilizce’mize oldukça katkısı oldu. Bunun yanında bana kocaman bir kitleye ulaşmamı sağladı. Bu oyunu oynayan binlerce kişiden oluşan birçok topluluk kurdum ve yeni yüzlerce arkadaş edinmemi sağladı.

FM’nin sana kaybettirdiği şeyler nelerdir?

Zaman. Oldukça basit, zaman. Her sene yüzlerce saat oyunun yeni çıkan serisini oynadım.

“FM yalnızca bir oyun değildir” tezine katılıyor musun?

Tabii ki. Buna katılmamak mümkün değil. Dediğim gibi piyasadaki en gerçekçi oyun bence ve böyle olunca gerçekten bir menajer gibi hissedebilirsin. Oyundan keşfettiğin futbolcularla gerçek hayatta iletişim kuranları görmüşsünüzdür, FM asla yalnızca bir oyun değildir.

Altay e-Spor takımındaki maceran nasıl başladı, nasıl gidiyor?

Dünya çapında düzenlenen ilk FM turnuvası FIFAe Dünya Kupası 2024’ten sonra Altay e-Spor müthiş bir girişimde bulunarak bir FM takımı kurmaya karar verdi ve benim de bu takımın başına geçmem için bir teklifte bulundular. Ben de seve seve kabul ettim. Gelecek turnuvalar, ekibin büyümesi adına çalışmalarımız devam etmekte.

Sosyal medyada ciddi bir kitleye hitap ediyorsun. Sosyal medyadaki öykün nasıl başladı, motivasyonun neydi ve şu anda nasıl gidiyor?

Ağustos 2019’da kişisel Twitter hesabımda gezerken, yanlış hatırlamıyorsam 100 takipçili bir FM hesabı gördüm ve oynadığı kariyerlerden anlar paylaşıyordu. Bir an benim de böyle bir hesap açıp FM oynayan insanlarla iletişime geçmem gerektiğini fark ettim. Ben hesabı açtığım sıralar Twitter’da FM için içerik üreten çok çok az hesap vardı. Zaten neredeyse tüm boş vaktimi bu hesaba ayırarak kısa süre içerisinde hesabı büyüttüm. Tabii bu büyümeyi FM kitlesi olarak düşünmek gerekir. Motivasyon benim için önemliydi. Genelde başladığım herhangi bir işten bir süre sonra sıkılıp bırakan bir insanım ama bunda hiç öyle bir şey olmadı. Sanırım burada beni motive eden şey takipçi sayımın her gün giderek artmasıydı ve sürekli yeni ve ünlü insanlarla tanışıyor olmamdı. İlk gün tweet atarken yaşadığım heyecanı şu an hala yaşıyorum çünkü sevdiğim bir oyunla alakalı bu hesabı kendi çabalarımla gitgide büyüttüm.

Yayınlarınla ilgili neler söylersin?

Canlı yayınlarımda Football Manager kariyerleri oynuyoruz. Neredeyse her gün oynuyoruz ve hala sıkılmıyorum. Bu oyunu, başka insanlarla birlikte oynamak kadar eğlenceli bir şey neredeyse yok. O transfer dönemine girdiğimizde izleyenlerin bir anda onlarca oyuncu önerisi vermesi… Tarifsiz.

FM Bağımlısı’nın yayınlarına aşağıdaki linklerden ulaşabilirsiniz:

https://kick.com/fmbagimlisi

https://www.youtube.com/@fmbagimlisii

FM’ye yeni başlayanlara tavsiyelerin nelerdir?

“Başlamamaları” diye komik bir cevap verilir buna genelde. Çünkü oyunu ciddi şekilde oynadıktan sonra bağımlı olmamak çok zor. Futbolla alakası olan, futbolu seven ve futbol bakış açısını geliştirmek isteyen herkes bence bu oyuna başlamalı. Ciddi anlamda oynayan kişilerin futbol bilgisini geliştirdiğini düşünüyorum. Bunların dışında, hazır taktik kullanmayın, kendiniz taktik oluşturun. Kaybede kaybede doğru taktiği bulacaksınız. İnternetten ‘wonderkid’ önerilerine bakmayın, kendiniz keşfedince daha çok zevk alacaksınız ve tabii ki save&load’dan uzak durun.

FM’de en çok tercih ettiğin diziliş/taktikler nelerdir? En çok hangilerinin faydasını gördün?

Açıkçası belli bir taktiğim yok. Gittiğim her takımda o takıma uygun taktik çıkarmaktan daha çok zevk alıyorum. Sürekli aynı taktikle oynasaydım bu kadar keyif alır mıydım bilmiyorum ama şöyle de bir gerçek var ki, bu oyunda 4-3-3 ve 4-2-3-1 her zaman daha başarılı ve maç temposu açısından daha zevklidir. Meta taktikleri saymazsak tabii…

FM’deki ‘save-load’ yöntemiyle yapılan hile hakkında neler söylersin?

Ahahahaha yapmam ama bazen elektriklerin gittiği olmuştur :). Şaka bir yana asla yapılmamasını öneriyorum ve kendim de yapmıyorum. Yapanları da anlıyorum, mesela transfer bütçenin çoğunu harcadığın bir oyuncunun transfer ettikten bir hafta sonra 9-10 ay sakatlandığını görüyorsun. İnsanın içinden “Bir çıkıp tekrar oyuna gireyim” diyesi geliyor tabii.

Eklemek istediğin başka bir şey var mı?

FM çok daha fazla oyuncuya hitap etmesi gereken ama belli bir kitleye sıkışmış bir oyun. Bu kitle özellikle bizim ülkemizde gitgide artıyor tabii ki. İnsanlar oyuna girdiklerinde yazılardan başka bir şey görmüyor ve bu da onlara oldukça karışık geliyor doğal olarak. Ama oyunun içine iyice girince aslında çok da detaylara boğulan bir oyun olmadığını görüyoruz. Futbolu seven herkesin en az bir sezon bir FM kariyeri yapması gerekir.

Football Manager (FM) yazı dizisi (1): Tutkunun başladığı ilk gün, kaybedilen ilk savaş ve FM’nin öğrettikleri…
Football Manager (FM) nasıl oynanır: Yeni başlayanlar için tavsiyeler

Football Manager (FM) yazı dizisi (4): Bazen istifa da çare değildir…

/

Editör notu: Bu yazı, Football Manager (FM) oyunu ile ilgili başladığımız serinin dördüncü yazısıdır. Serinin ilk yazısı için aşağıdaki bağlantıyı ziyaret edebilirsiniz.

Football Manager (FM) yazı dizisi (1): Tutkunun başladığı ilk gün, kaybedilen ilk savaş ve FM’nin öğrettikleri…

Nazilli Belediyespor’da geçirdiğim 2 sezonda, biri şampiyonluk biri de play-off olmak üzere 2 lig birden yükselmiştim. Artık kariyerimde yeni maceralara başlama zamanım gelmişti. Hüzünlü bir vedanın ardından Nazilli’ye çok da uzak olmayan İzmir’in yolunu tuttum. Yeni adres: Göztepe!

Göztepe’de ilk iş olarak, bir önceki sezon verilerine göz attım. Takımın nüfuzlu oyuncularını iyice bir inceleyip, bireysel performanslarda öne çıkan oyuncuları not ettim. Birkaç transfer yapıp sezona başlamayı hedefliyordum. Öyle de oldu. Takıma birkaç transfer yapıp, 2 sezonda 2 lig yükselen bir menajer olarak, sezona ‘başarılı olma’ ümidiyle ufaktan bir göz kırptım…

YIKIMIN BAŞLANGICI…

Bu kariyerin üzerinde epey bir zaman geçtiği için sezon içinde yaptığım transferler, uyguladığım taktiklerden ziyade aklımda kalan kırılma noktalarından bahsedeceğim. Süper Lig’e kötü bir başlangıç yapmamıştım. Yanlış hatırlamıyorsam ilk 5 haftada mağlubiyetim yoktu. En azından üst sıralarda varlık gösterebiliyordum. Ancak ne olduysa ligin 10’uncu haftasından sonra oldu. Üst üste mağlubiyetler almaya başladım ve oyun sistemim deyim yerindeyse adeta ‘çöktü’. Her maç gol atıyordum ama rakipler nasıl oluyorsa benden hep bir gol fazlasını atmayı başarıyordu. Hal böyle olunca “Bir şeyler yapmalıyım” diye düşünmeye başladım…

FM KORKAK OYUNU SEVMEZ

İlk olarak oyun sistemimde daha defansif yönde revizeler yaptım. Seri mağlubiyetleri durdurabilmek için defansif orta saha oyuncu sayımı artırmayı düşündüm. Ama sezon başında defansı pek öncelemediğim için kadromda bu sistemi uygulayabileceğim yeterli oyuncum yoktu. Orta saha yerine diğer tercih olarak savunma hattına bir dokunuş yapmayı denedim. Ne kadar sevmesem de savunmayı 5’ledim. Birkaç beraberlik alıp mağlubiyetlere dur demeyi başardım ama bu sefer hücumdaki oyunum kısır bir oyuna dönüştü. Artık ligde son sıralarda yer alan takımlardan bile korkar olmuştum. Çünkü onlar bile benden puan alabiliyordu. FM, korkak oyunu pek sevmez. Çok kapanırsan gol atamazsın, gol atamazsan maç kazanamazsın. Maalesef ligin ilk yarısını hedeflediğimin çok altında bir noktada tamamladım.

SİSTEM TRANSFERİ DE FAYDA ETMEDİ

Takımı devre arasında birkaç transfer daha yaptım. Ancak bütçem fazla olmadığı için pek de iyi oyuncular takviye edemedim. Transfer ettiğim oyuncular ortalama 6.60- 6.70’lik performans gösterince onlardan da yeterince verim alamadım. Eski sistemi dönüp daha ofansif bir futbol oynatmayı denedim. Ancak 1 ileri 1 geri gitmekten başka faydası olmadı.

BAZEN TEK ÇARE İSTİFADIR

Ligin bitimine yaklaşık bir 10 maç kala, orta sıraların hemen altında yer alan Göztepe’den istifa etmeye karar verdim. Aslında ortada istifayı gerektirecek kadar büyük bir başarısızlık yoktu. Ancak benim felsefemde bu başarısızlığın daniskasıydı. Onurumla takımdan ayrıldım.

ADANA YOLCUSU KALMASIN

Ligde maratonun sona ermesine az bir süre kala Adana Demirspor’dan teklif aldım. Şimşekler, kollarını açıp adeta bir “Yılmaz Vural” beklentisiyle “Gel bizi şu kümeden kurtar” diyordu… Demir’in teklifini havada kaptım. En azından başarısız geçen bir sezonu kümeden kurtardığım bir takımla telafi edebilirdim.

Adana Demirspor’da durum beklediğimden de kötü çıktı. Kadroda bu sefer de hücum özellikleri iyi futbolcu yoktu. Takımda bildiğimi uygulamak, pozitif bir futbolla galip gelme arzumu sürdürmek büyük bir riskti. Çünkü takımın dinamiklerine çok yabancıydım ve elimdeki futbolcuların da uyum sağlayabilecek kapasitede olduğundan emin değildim.

KONFOR ALANI HER ZAMAN MUTLU ETMEZ, BAZEN RİSK ALIRSIN

Risk almayı tercih ettim. Pozitif futbolla Adana Demirspor’u saplandığı küme potasından çıkarmakta kararlıydım. Elimde bir sihirli değnek yoktu belki ama çıktığım ilk maçlarda birkaç galibiyet ve beraberlik almayı başardım. Şimşekler en azından küme hattının en üstündeydi ve biraz daha sabredersek ateş hattından kurtulabilirdik. Öyle de oldu. Bir şekilde Demirspor’u kümeden kurtardım.

EĞER ŞANS YANINDA DEĞİLSE ELDEN BİR ŞEY GELMEZ

En büyük şanssızlığım fikstür oldu. Son periyotta Fenerbahçe, Beşiktaş ve Trabzonspor gibi takımlarla mücadele edecektim. Karadeniz temsilcisinden 1 puanı koparmıştık ama Fenerbahçe ve Beşiktaş’ın üstün futboluna direnemedik.

Son haftalara inanılmaz bir stresle girdim. En ufak puan kaybı bir küme düşmek demekti. Asla hata yapmamalıydım. Çünkü ‘save-load’ olayına girmeyi hiç sevmeyen, bu yöntemle kupa alanlarla da her fırsatta dalga geçen bir FM oyuncusuyum. Benim için böyle bir seçenek hiç olmadı. O yüzden eşeğimi sağlam kazığa bağlamak zorundaydım.

GÖZTEPE BENDEN SONRA DAHA DA KÖTÜYE GİTTİ

Göztepe’den istifa ettikten sonra takımın başına gelen hoca İzmir ekibini daha da kötü bir noktaya sürüklemişti. Orta sıraların hemen altındaki Göz-Göz, küme mücadelesi veriyordu. Ben onlara göre daha iyi ve güvenli bir noktadaydım.

13 YAŞINDA BAŞLADIĞIM FM ÖYKÜMÜN EN YIKICI SONUNU YAŞADIM

Ama son haftalarda öyle bir şey oldu ki 13 yaşımdan bu yana devam eden FM öykümde en yıkıcı sonu yaşadım. Fikstürde son maçlara kadar hiç dikkat etmediğim bir detayı fark ettim. Ligde kapanış maçımı istifa ettiğim Göztepe ile oynayacaktım. Göztepe maçı öncesinde aldığım bir mağlubiyet, güvenli dediğim sıralamayı da elimden aldı. Kümenin hemen 2 sıra üzerindeydim ama puan durumunda işler epey karışıktı.

İSTEDİĞİM TEK ŞEY 1 PUAN ALMAKTI

Son maçta 1 puan ligde kalmama yetiyordu. İzmir deplasmanına gidecektim. Ama bu sefer rakip hoca olarak Ege’nin yolunu tuttum.

Hani az kurduğum bir cümle vardı: FM korkak oyunu sevmez… Adana Demirspor’da korkmadan çıktığım her maçı kazanmamıştım ama en azından kendi felsefemle Şimşekler’e yeniden lige tutunma ümidini yaşatmıştım. Son maçta bunun tam aksini yaptım. Savunmayı 5’ledim. Oyun tarzını ise ‘temkinli’ olarak seçtim.

İZMİR’DE İLK YARIDA 2 GOL

Göztepe bıraktığımdan çok daha iyi bir futbol oynuyor, Adana Demirspor savunmasına nefes aldırmıyordu. Peş peşe ataklarda savunmamız fena iş çıkarmadı ama 30’uncu dakikalarda kalede ilk gördük. O an tek arzum, soyunma odasına 1 farklı mağlubiyet ile gidebilmekti. Biraz daha dayanırsak ikinci yarıda işi tersine çevirebilirdik. Hem 1 puan da bize yetiyordu. Bu sonuçla düşen ekip Göztepe olacaktı. Ama işler öyle olmadı. 40’ıncı dakikalarda kalede bir gol gördük. Bizim için tehlike çanları o dakikadan itibaren acı acı çalmaya başlamıştı.

SOYUNMA ODASINDA AZARI ÇEKİP, ÇİFT FORVETE DÖNDÜM

Oyunculara berbat bir oyun çıkardıklarını söyleyip, devre arasında acilen savunmadan hücuma geçiş yaptım. Çift santrafora dönüp, artık sadece gol değil goller beklemeye başladım. İkinci yarının hemen başında oyunun kontrolü bize geçti. Peş peşe ataklarla rakip kaleyi zorlamaya başladık. Bugüne kadar FM’de oynadığım en stresli maçlardan birini izliyordum. Her atakta inanılmaz goller kaçırıyorduk. En sonunda şeytanın bacağını kırdık 60’lı dakikalarda golü bulduk. Artık tek bir gol bulmamız yeterli olacaktı. Aşırı hücum ağırlıklı bir oyunu seçtiğim an kontrataktan gol yiyebilirdik. O yüzden biraz daha hücumda kalmayı tercih ettim. Dakikalar akıyordu ama Göztepe ceza sahası önünde oynanan oyunda bir türlü 2. golü bulamıyorduk.

GOLE ÇOK İHTİYACIN VARSA ZAMAN X2 HIZINDA AKAR

FM’de gole çok ihtiyacın olduğu zaman o skorboard 2x hızında akar. Asla durdurmazsın, asla yavaşlatamazsın. Saniyeler içinde bir bakmışsın maç bitmiş…

80’lere doğru artık aşırı hücuma geçme vaktim gelmişti. Oyuncuları kenardan yüreklendirip 1 gol için savaşmaya başladık. Dakikalar geçiyor ama gol gelmiyor. O gün yaşadığım stres ve öfke belki ömrümden 1 yılımı götürmüş olabilir. Uzatma dakikaları geldiğinde artık umudum tükenmişti. +1, +2, +3 derken 90+4’te hakem son düdüğü çaldı. Maç Göztepe’nin 2-1’lik galibiyetiyle sona erdi. Kısaca ifade etmek gerekirse; evet, küme düştük.

SARSILDIM, KENDİME GELEMEDİM

Kaderin cilvesi işte. Başarısız hissettiğim için istifa ettiğim takım, kümeden kurtardığım takımı son hafta mağlup ediyor, onlar Süper Lig’de kalırken ben PTT’ye düşüyordum… 13 yaşında başladığım FM kariyerimde, 20’li yaşlarımda ilk kez küme düşmüştüm. Adeta sarsıldım. Bilgisayar ekranına bakakaldım. Ne yapacağımı bilemedim. Ne oyuna devam edebildim, ne oyunu kapatabildim. Sadece şaşkınlıkla, “ne oldu az önce” der gibi maçın istatistiklerine bakıyordum. İkinci yarı korkunç bir üstünlük kurduğum maçta 2 gol atamamıştık. Ve son, bizim için gerçekten çok acı oldu…

BANA MÜSAADE…

Bir süre devam eden travmamı atlattıktan sonra maçtan çıktım. Gelen kutumda kovulduğuma dair bir mesaj yoktu. Yönetim bir alt ligde benimle devam edecekti. Bu beni bayağı bir şaşırtmıştı. Küme düştüğümde direkt kovulacağımı düşünüyordum. Ancak yönetim “Sen kal biz sana güveniyoruz” dedi. Ama benim artık burada kalmam mümkün değildi. Göztepe’de en ufak bir başarısızlık hissi bile istifa etmeme sebep olmuşken, küme düşürdüğüm bir takımda devam etmek en hafif tabirle yüzsüzlük, utanmazlık olurdu. İstifamı verip takımdan ayrıldım.

EĞER YERİ BOYLADIYSAN, AYAĞA KALKMAYI DA BİLECEKSİN

Adana Demirspor’dan istifa ettikten sonra adını bir sonraki yazımda telaffuz edeceğim bir Anadolu takımıyla anlaştım. Bu takım, bir önceki sezon küme düşmüş olmama rağmen Süper Lig’den bir takımdı. Nazilli Belediyespor’da aldığım pozitif sonuçların faydası olsa gerek bir yıl daha bana Süper Lig’de şans tanınmıştı. Ve korkunç bir sezonun ardından yıllardır unutamadığım o sürprizlerle dolu, başarı üstüne başarı elde edeceğim kariyer benim için tam anlamıyla başlıyordu…

BİZİ YALNIZ BIRAKMAYIN!

Hikaye, bir sonraki yazıda kaldığı yerden devam edecek. Bu vesileyle ufak bir ricayı da araya sıkıştırmak istiyorum. Siz FM delileri, yazı dizisine epey büyük ilgi gösterdiniz. Google aracılığıyla tahmin dahi edemeyeceğimiz bir kitleye ulaştık. Bu da hiç kuşkusuz bana seriyi sürdürme motivasyonu sağladı.

Ancak okurlarımızın, sonraki yazılardan da haberdar olması bizleri çok daha fazla mutlu eder. Bu satırlarda, bir şekilde yolumuz kesişti. Bizleri sosyal medyada da takip etmeniz motivasyonumuzu daha da artırır. Aşağıdaki linklerden sosyal medya hesaplarımızı takip edebilirsiniz.

İlginiz için çok teşekkür ederiz. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere, sevgiler…

X: x.com/gazetestalk

Instagram: instagram.com/gazetestalk/

Football Manager (FM) nasıl oynanır: Yeni başlayanlar için tavsiyeler

/

Football Manager (FM) oyunu, dünyanın en popüler futbol menajerlik simülasyon oyunlarından biridir. Yıllardır futbolseverlerin ve oyunseverlerin ilgi odağı olan bu oyun, gerçekçi bir menajerlik deneyimi sunar. Geçtiğimiz günlerde Epic Games’te FM 2024’ün ücretsiz bir şekilde satışa çıkması, yine binlerce oyunseverin bu oyunla tanışmasına vesile oldu. Hal böyle olunca, oyuna sıfırdan başlayan birçok futbolsever, “FM nasıl oynanır” sorusuna yanıt aramaya başladı. Bu yazımızda FM’ye yeni başlayanlar için temel tavsiyeleri derledik. Gelin başlayalım…

Aşağıdaki yazıya da göz atabilirsiniz:

Football Manager (FM) yazı dizisi (1): Tutkunun başladığı ilk gün, kaybedilen ilk savaş ve FM’nin öğrettikleri…

OYUNLA TANIŞMA

Öncelikle FM’nin FIFA gibi oyuncuları kontrol edebileceğiniz bir oyun olmadığını belirterek başlamak istiyorum. Bu oyunda futbol yönetimini çok kapsamlı bir şekilde deneyimleyip, gerçek bir teknik direktör gibi takımınızı yönetebilirsiniz. Ancak maçlara yalnızca oyuncu değişikliği ve taktik revizeler ile müdahale edebilirsiniz. Oyuncuları elle yönlendirmeniz mümkün değil.  

FM’de herhangi bir takımın başına geçtiğinizde sizden başlıca beklentiler şunlardır:

1-Teknik/taktik yönetimi

2-Transfer/Scout yönetimi

3-Mali durum kontrolü

4-Antrenman/Oyuncu gelişimi yönetimi

5-Oyuncuların psikolojik durum kontrolü

6-Basın toplantıları

LİG VE TAKIM SEÇEREK BAŞLAYABİLİRSİNİZ

FM’de yeni bir kariyere başlarken, ilk olarak oynayacağınız takımı ve oynanabilir ligleri seçmeniz gerekiyor. Bu ligleri ülkelerin yer aldığı ekrandan gerçekleştirebilirsiniz. Yine aynı şekilde o ülkelerde hangi lige kadar oynayabileceğiniz (2.,3.Lig gibi) seçebiliyorsunuz.

Eğer ‘sadece görüntüle’ seçeneğini seçerseniz o ligler yine oyunun akışında devam ediyor ancak menajer olarak o ligde takım yönetemiyorsunuz.

İLK TAKIMI STRESTEN UZAK BİR SEÇİM İLE YAPIN

FM’de yeni başlayan kullanıcıların en büyük sorunu maalesef çok kapsamlı bir oyun ile karşı karşıya kalmasıdır. Başta “Bu nasıl oyun” diye isyan etmeniz gayet normal. Çünkü ne kadar futbol bilginize güvenseniz de FM kadar kapsamlı bir oyuna alışmadan başarılı olabilmeniz pek kolay değil. Bu yüzden başta şampiyonluk veya kümede kalma mücadelesi vermeyecek olan takımları seçmeniz daha doğru bir tercih olacaktır. Böylece orta sıraları hedefleyen bir takımla sezonu en azından stres yaşamadan tamamlayabilirsiniz. Takımları seçmeden önce üzerine tıkladığınızda, bu bilgileri görüntüleyebilirsiniz.

TAKIMI SEÇTİK ŞİMDİ NE YAPACAĞIZ?

Takımı seçtikten sonra artık menajerlik kariyeriniz başladı demektir. İlk olarak kulüpte yer alan antrenörleri görüntülemenizi tavsiye ederiz. Kulüp çalışanları sekmesinden ekibinizi kontrol edebilirsiniz. Teknik ekip, sezon boyunca teknik/taktik çalışmaların yanı sıra bireysel ve takım antrenmanlarında da önemli rol oynar. Bu yüzden iyi bir teknik ekip oluşturmanız, sezonun devamında size büyük bir avantaj sağlayacaktır. Kulüp çalışanları sekmesinde, eksik olan teknik pozisyon ile ilgili iş ilanı verebilir ya da ilgili çalışanları direkt kendiniz bulup teklif yapabilirsiniz.

TAKTİĞİNİZİ OLUŞTURUN

Bu yazıda taktikler ile ilgili ayrıntılı bilgiler yer almayacak. Yeni başlayanlara temel bilgiler aktarılan bir yazı olduğu için genel uyarılar yapmayı uygun gördük. Bir sonraki yazımızda FM’deki taktikler ve bu taktiklerin neyi ifade ettiğiyle ilgili kapsamlı bir yazı hazırlamayı düşünüyoruz. Yazı hazır olduğunda burada ilgili içeriğin linkini ekleyeceğiz.

Şimdi taktiğe gelelim. Takımınıza ilk olarak bir diziliş ve bazı talimatlar vermeniz gerekecek. 3-4 veya 5’li savunma seçebilir, ileri hattı da buna göre düzenleyebilirsiniz. Yine takım talimatlarından, savunma ve hücum organizasyonları ile ilgili direktiflerinizi seçebilirsiniz. Unutmayın, yaptığınız seçimler takımınıza uygun olmalı.

Örneğin, kanat bek kullanmak istiyorsanız ancak bu rolde yeterince iyi bir oyuncunuz yoksa ya transfer yapmanız gerekecek ya da elinizdeki oyuncuya göre farklı bir diziliş belirlemeniz gerekecek.

Bu yüzden eldeki oyunculardan en iyi şekilde yararlanıp, kadronuzdaki eksikleri kusursuz bir şekilde tespit etmelisiniz.

TRANSFER YAPMADAN ÖNCE MALİ DURUMA DİKKAT

Elbette her oyuncu, menajeri olduğu takıma yıldız isimler getirmek ve güçlü bir kadro ile sezona başlamak ister. Ancak FM bu konuda size o kadar büyük bir özgürlük sağlamıyor. Öncelikle kulübünüzün size vermiş olduğu transfer ve maaş bütçesini iyice bir inceleyip, size sunulan şartlara göre transfer yapmanız gerekiyor. Kısaca, ayağınızı yorganınıza göre uzatmanız gerekecek.

EN ZOR VE EN KEYİFLİ KISIM: FM’DE SCOUT NASIL YAPILIR?

Takımdaki eksikleri belirledikten sonra sizin için transfer dönemi başladı demektir. En az teknik taktik hazırlıklar kadar önemli olan scout, size şampiyonlukların kapısını aralayabilecek olan en önemli silahınız olabilir. Transfer bütçenize göre, oyuncular seçip teklifler götürebilir, eğer kulüp onaylarsa sonrasında oyuncu ve menajeriyle transfer görüşmelerini bizzat yürütebilirsiniz. Eğer bütçeniz çok kısıtlıysa bedelsiz ya da kiralık transferlere de yönelebilirsiniz.

Peki scout nasıl yapılır? Öncelikte kulüp çalışanlarında gözlemciniz olduğuna emin olun. Eğer kulüp size gözlemci için bir bütçe ayırmamışsa, oyuncuları manuel olarak sizin aramanız gerekecek. Filtre seçeneklerinden oyuncuların değer aralığını seçerek kaliteli oyuncuları daha hızlı bulmanız mümkün. Bazen saatler süren scout ve transfer çalışmaları size yıldıracak, öfkelendirecek… Ama biraz şanslıysanız eğer, takıma kazandırdığınız bir wonderkid’in bir efsaneye dönüştüğünü izlemek sizin için büyük bir keyif olacak.

Uygun bir bonservisle ya da bedelsiz bir şekilde takıma kattığınız oyuncuların gelişimini sürdürebilirseniz, bir zaman sonra çok yüksek bedellerle bu oyuncuyu başka takımlara da satabilirsiniz. Bu yüzden scout yaparken, takıma kazandırmaya çalıştığınız oyuncuların yaşını ve potansiyelini dikkatle incelemenizi tavsiye ederiz.

ANTRENMANLARLA UĞRAŞMAK İSTEMİYORSANIZ ANTRENÖRLERE YETKİ VERİN

Eğer FM’nin karmaşık yapısında, bir de antrenmanlarla uğraşmayayım derseniz, antrenman sekmesinin üst kısmında yer alan yetki ver seçeneğini kullanabilirsiniz. Buradan antrenmanları yönetecek asistan menajeri ya da antrenörleri seçebilirsiniz.

MAÇ GÜNLERİNDE BİRÇOK ETKİYE SAHİP OLACAKSINIZ

Maç günleri, oyunun en heyecan verici kısmıdır. Taktiklerinizi ve oyuncu yönetiminizi doğru bir şekilde uygulamanız gereken andır.

Maç öncesinde rakip takımın analizini yaparak, güçlü ve zayıf yönlerini belirleyin. Buna göre taktiksel değişiklikler yapın.

Maç esnasında, oyuncuların performansını yakından takip edin. Gerekirse taktiksel değişiklikler yaparak oyuna müdahale edin. Oyuncu değişiklikleri, talimatlar ve maç sırasında yapılan diğer ayarlamalar maçın sonucunu doğrudan etkileyebilir.

Oyuncuların moralini ve motivasyonunu da göz önünde bulundurmalısınız. Soyunma odasında yapacağınız konuşmalar, oyuncuların sahadaki performansını etkileyebilir.

TAKTİĞİNİZ HER MAÇTA İŞE YARAMAYACAK, YENİLERİNİ DEMEKTEN ÇEKİNMEYİN

FM’de yeni başlayanlar arka arkaya mağlubiyetler alıp bir anda kendisini küme mücadelesinde bir menajer olarak bulabilir. Bu çok normal bir durum. Çünkü FM, hemen öğrenilebilecek, basit bir oyun değil. Bu tarz durumlarda farklı taktikler deneyip, takımınıza en uygun metodu bulmaya çalışın. Gerekirse defansif, gerekirse ofansif yöntemler deneyin. Sezon başında belirlediğiniz taktiğin, her maçta işinize yaramayacağını da unutmayın. Çünkü sizden daha iyi, sizden daha kötü ve size denk takımlarla mücadele edeceksiniz. Maç taktiklerinizi kendi koşullarınız kadar rakibin koşullarına göre de şekillendirmeniz gerekecek.

SABIRLI OLUN

Şimdilik bu detaylar ile FM’ye başlayabilirsiniz. Yine oyunla ilgili YouTube’da yayınlanmış içeriklere göz atabilirsiniz. FM, göründüğünden çok daha kompakt ve karmaşık bir oyun. Futbol deneyimini en ince ayrıntısına kadar deneyimlemenizi isteyen bir simülasyon. Bu yüzden başlarda sıkılsanız da sabırlı bir şekilde devam etmeyi sürdürün. Her ne kadar zor ve karmaşık da olsa yıllar içinde unutamayacağınız hikayeler biriktirebileceğinizden emin olabilirsiniz.

Ben FM’ye başladığımda 13 yaşındaydım. İlk seçtiğim takım dün gibi aklımda: Peterborough United FC. Ben, alt liglerden başlayıp yukarı doğru tırmanmayı seven bir FM oyuncusuyum. O yıllarda da bu takım ile kariyerime başlamıştım. Ancak her FM oyuncusunun yaşadığı gibi, korkunç bir sezon geçirmiştim. Henüz sezonun başında, galibiyetin G’sini göremediğim, sürekli mağlubiyet ve beraberliklerle geçen bir sezonda artık dayanamayıp oyunu kapatmıştım.

Oyunda, gerçekte de olduğu gibi İngiltere’deki alt ligler, Türkiye’ye kıyasla çok daha zormuş. En zor liglerden birini seçmek o dönem şanssızlıklarımdan biriydi. Sonrasında oyunun dinamiklerini az çok öğrenip daha kolay liglerin alt liglerindeki takımları tercih etmeye başladım. Deneme yanılma yoluyla çok şey öğrendim. Şu an 24 yaşındayım. Ancak 11 yıldır oynamama rağmen hala bir şeyler öğrenmeye devam ediyorum diyebilirim.

Bu yüzden paragrafın başında da söylediğim gibi sabırlı olun. FM’yi öğrenmeniz biraz zamanınızı alacak. Fakat ilerleyen zamanlarda oyunda alacağınız keyif için başta bu çileyi çekmeye değer…

Osmanlı’da maymun idamları

Bir anlığına on altıncı yüzyılın son yıllarında yaşadığınızı, Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’da bulunduğunuzu hayal edin. Dışarıda yapmanız gereken bir işiniz, gitmeniz gereken bir yer var. Bir sebeple dışarı çıktınız ve Galata’ya doğru yürümeye başladınız.

Bir süre sonra sokaklarda öfkeyle koşan insanlar görüyorsunuz. Şaşırıyorsunuz ve ne olup bittiğini anlamaya çalışıyorsunuz. Biraz daha yürüdükten sonra çevrenizdeki ağaçlara bakınca olduğunuz yerde donup kalıyorsunuz. Ağaçların dallarında boyunlarına urgan geçirilmiş maymunlar sallanıyor. Daha iri maymunlar içinse idam sehpaları hazırlanmış. Peki ama neden?

Osmanlı, yaptığı fetihlerle imparatorluk sınırılarını genişletmenin yanında fetih bölgelerinden getirdiği eşyalarla kültürel olarak da devletin gelişimine katkı sağlamıştır. Fethedilen topraklardan getirilen eşyalar ve taşınan kültür; hem devletin hem de halkın yaşayışını etkilemiştir.

Yavuz Sultan Selim zamanında başlayan Kuzey Afrika seferleriyle beraber maymunlar da Osmanlı İmparatorluğu’na, özellikle İstanbul’a getirilmeye başlandı. Maymunlar, çok önemli bir vazifeyi yerine getiriyorlardı. Gelibolu ve İstanbul’daki tersanelerde eğitim görmüş maymunlar; Osmanlı Donanması’ndaki gemilerin direklerine çıkıyor, keskin gözleriyle bir insanın göremeyeceği mesafelerdeki düşman kalyonlarını görüyor ve oldukları yerde zıplayarak güvertedeki Osmanlı leventlerine haber veriyorlardı.  Kitâb-ı Bahriye’nin yazarı Pîrî Reis ve amcası Kemal Reis’in idare ettikleri gemilerde maymun gözcüler çalıştırdığı söylenmektedir. Dursun Gürlek Kültür Dünyamızdan Manzaralar kitabında eğitilmiş maymunların Azapkapı Çarşısı’nda satışa sunulduğunu, maymun dükkanlarının ise Haliç kıyısındaki Sokullu Mehmet Paşa Camii civarında ve Tersane Kapısı’nda bulunduğunu ifade ediyor.

Bu sevimli hayvanlar donanmadaki bu mühim görevlerinin yanında İstanbul’daki zengin çevrelerce bir ev hayvanı olarak besleniyor, süs eşyası gibi sergileniyorlardı.

Kaynaklarda hangi maymun türünün İstanbul’a getirildiği belirtilmiyor ancak coğrafi sebepler, döneme ait çizimler ve eğitilebilirlik durumu göz önünde bulundurulduğunda “makak” cinsi maymunların getirildiği sonucuna varabiliriz.

Mısırlı hadis ve fıkıh alimi Demiri ise hayvan ansiklopedisi niteliği taşıyan ilginç eseri Ḥayâtü’l-ḥayevân’da maymunların terzilik, kasaplık, bakkallık ve hatta kuyumculuk gibi işleri yapabildiğini belirtmiştir.

Ancak , halkın Afrika’dan gelen bu sevimli canlılarla kurduğu yakın ilişki kimi çevrelerin hoşuna gitmiyordu. Bu hoşnutsuz insanların en göze çarpanı ise aralarındaki en nüfuzlu ve en güçlü kişi Molla Abdülkerim Efendi idi. Daha önceleri Sultan Murad’ın da imamlığını yapan Molla Abdülkerim, o yıllarda Rumeli kazaskerliği gibi önemli bir makamda bulunuyordu. Molla Abdülkerim sadece maymunlardan değil, İstanbul’da yaşayan gayrimüslim Osmanlı vatandaşlarından da pek haz etmeyen bir kişilikti.

Molla, maymunların halkı eğlenceye ve dünya zevklerine düşürdüğünü, bu sebeple Müslüman halkın dinden uzaklaşacağını, yoldan çıkacağını düşünüyordu. Maymunlardan o kadar nefret ediyordu ki ne vakit bir maymuna rastlasa asılmasını emrettiği, zavallı maymunların boynuna geçirilen ipleri bizzat kendisinin çektiği rivayet edilmektedir. Bu sebeple halk tarafından kendisine “maymunkeş” lakabı takılmıştır.

Molla Abdülkerim ayrıca İstanbul’daki salis camiilerde vaazlar vermekteydi. Yine bir cuma namazı öncesi Fatih Camii’nde vaaz verirken hedefinde hiç de sevmediği maymunlar vardı. Maymunkeş Molla’ya göre İstanbul’daki maymunları bazı dul kadınlar fena işlerde kullanıyordu. Hayvanlardan tensel zevk elde ediyorlardı. Halkın ahlâkı korunmalı, zina mahlûkları getirten, ticaretini yapan ve hatta evlerine sokma cesaretini gösterenler cezalandırılmalıydı. Aksi halde toplum zarar görecek ve manevi çöküş yaşanacaktı. Birileri ortaya çıkmalı ve bu rezillik son bulmalıydı. Cemaatin böyle bir niyeti varsa önderlik yapabileceğini, böylelikle İstanbul’u bu günah aleti hayvanlardan kurtarılabileceğini söyledi.

Maymunkeş Molla’nın sözlerinden etkilenen büyük bir kalabalık o gün Azapkapı ve Galata’daki maymun satan dükkanları bastı. Maymunlar ağaçlara asıldı, daha irileri içinse idam sehpaları hazırlandı. Tarihçiler o günü “Dalında maymun sallanmayan tek bir ağaç bile yoktu.” sözleriyle ifade etmektedir.

Osmanlı’ya deniz seferlerinde yardım eden, sosyal hayata ve evlere neşe katan maymunların hikayesi böylelikle son bulmuş oldu.

Manchester United cephesinden ‘Fenerbahçe’ değerlendirmesi: Mourinho bu tür maçlar için yaşıyor, Fred ve Amrabat çok iyi oyuncu, Kadıköy’deki maç çok zor olacak

/

Süper Lig’de geçtiğimiz sezonu ikinci sırada tamamlayan ve Şampiyonlar Ligi’ne ön eleme turunda veda eden Fenerbahçe, bu sezon UEFA Avrupa Ligi’nde boy gösterecek.

Sarı lacivertli ekip, lig formatının ilk kez uygulanacağı turnuvada; Union Saint-Gilloise (E), Twente (D), Manchester United (E), AZ Alkmaar (D), Slavia Prag (D), Athletic Bilbao (E), Olimpik Lyon (E) ve Midtjylland (D) takımları ile karşılaşacak.

Fenerbahçe’nin zorlu rakiplerinden biri olan İngiltere Premier Lig ekibi Manchester United, 24 Ekim Perşembe günü Kadıköy’e konuk olacak.

Gazete Stalk olarak, Manchester United’ın taraftarlarının yönettiği ve X’te 65 bin takipçisi bulunan ‘ManUtdMania’ hesabıyla iletişime geçtik. Hesabın Tommy isimli temsilcisi, İstanbul’da mücadele edecekleri Fenerbahçe ile ilgili sorduğumuz soruları yanıtladı.

“İKİ TAKIM ARASINDA GERÇEK BİR MÜCADELE OLACAK”

Tommy, sarı lacivertli ekip ile karşılaşacakları maçın “kolay olmayacağını” vurgulayarak, şunları söyledi:

“United için kolay bir maç olacağını düşünmüyorum, deplasmanda ciddi bir sınav olacak. Kazanacağımızı söylemek isterim, kazanmayı bekliyorum da ama iki büyük takım arasında gerçek bir mücadele olacak.”

“TÜRK TARAFTARLAR İNANILMAZ”

Tommy, Fenerbahçe’nin Şükrü Saracoğlu Stadyumu’ndaki taraftar baskısı ile ilgili ise, “Kesinlikle zorlu bir maç olacak. Türk taraftarlar inanılmaz. Harika bir atmosfer yaratacaklarından eminim. Manchester United’ın gürültünün üstesinden gelip işine odaklanması gerekiyor.” ifadelerini kullandı.

Fenerbahçeli taraftarlar. Fotoğraf: fenerbahce.org

“JOSE MOURİNHO BU TÜR MAÇLAR İÇİN YAŞIYOR”

Tommy, daha önce taraftarı olduğu takımda da teknik direktörlük yapmış olan Jose Mourinho’dan ise övgü dolu sözlerle bahsetti:

“Jose Mourinho’nun menajerlik kariyeri, kendi adına konuşuyor. Oyuna damga vurmuş en iyi menajerlerden biri. Manchester United’ı yenmek için bir planı olacağından eminim ve ben olsam onu hafife almazdım. Bu tür maçlar için yaşıyor.”

Jose Mourinho. Fotoğraf: fenerbahce.org

“FRED HER ŞEYİNİ VERİR SÜREKLİ KOŞAR, AMRABAT HARİKA OYUNCU”

Tommy, geçmişte Manchester United’ın da formasını giyen Fenerbahçe futbolcuları Fred ve Amrabat’ın da “çok iyi” oyuncular olduğunu belirtti. Tommy iki oyuncuyla ilgili, “Fred, kulübü için her şeyini verir. Sürekli koşar, her zaman takımı için %100’ünü verir, bence United’daki arkadaşlarının ziyaretini dört gözle bekleyecek. Sofyan’ın Manchester United’daki zamanı kısaydı ve oynadığı dakikalar sınırlıydı. Ama genel olarak harika bir oyuncu. Fred gibi o da eski takım arkadaşlarına karşı iyi bir performans sergilemek isteyecektir.” dedi.

Amrabat (solda) ve Fred (sağda). Fotoğraf: manutd.com

“HER İKİ TAKIM DA ŞAMPİYON OLABİLECEK KAPASİTEDE”

Her iki takımın da UEFA Avrupa Ligi kupasını kaldırabileceğini söyleyen Tommy, şu ifadeleri kullandı:

“Her iki takım da bunu başarabilecek kapasitede. Umarım Manchester United, Fenerbahçe’yi yener. Ama şaka bir yana, daha önce de söylediğim gibi, Mourinho’nun kariyeri kendi adına konuşuyor, bu tür turnuvalar için yaşıyor.”

UEFA Avrupa Ligi şampiyonluk kupası. Fotoğraf: uefa.com

Tommy, son olarak Fenerbahçe’den transfer edilen Altay Bayındır ile ilgili taraftarın düşüncelerini sorduğumuz soruya, şu yanıtı verdi:

“Altay, izlediğimiz kadarıyla iyi göründü. Sorunum şu ki, pek fazla şans bulamıyor ve kulüpte neredeyse hiç forma giymedi. Kupa maçlarında daha fazla süre almasını isterdim.”

Altay Bayındır. Fotoğraf: manutd.com

Mezunları yanıtladı: Gazetecilik ile radyo, televizyon ve sinema bölümleri okunur mu, iş imkanları nasıl?

Editör notu: Haberde kullanılan görsellerin bazıları, ‘ideogram.ai’ adresli internet sitesi üzerinden yapay zeka yardımıyla hazırlandı.

Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM), 2024-YKS tercih işlemlerinin 25 Temmuz Perşembe günü başladığını açıkladı. Üniversite adayları, 2 Ağustos Cuma günü saat 23.59’a kadar bölüm tercihlerini yapabilecek.

Türkiye’nin dört bir yanından çok sayıda öğrencinin, idealleri doğrultusunda seçim yapma maratonu başladı. Her yıl binlerce mezun veren iletişim fakülteleri de yeni öğrencilerini yetiştirmek için gün sayıyor.

ÜNİVERSİTE ADAYLARININ SORULARINA MEZUNLAR YANIT VERDİ

Google Trends verilerine göre; tercih dönemindeki birçok üniversite adayı, “Gazetecilik okunur mu”, “Gazetecilik mezunu ne iş yapar”, “Gazetecilik mezunları ne kadar kazanır”, “Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü okunur mu”, “Radyo, Televizyon ve Sinema mezunu ne iş yapar” gibi sorulara yanıt arıyor. Gazete Stalk, iletişim fakültelerinin farklı bölümlerinde eğitim almış mezunlara ulaştı. Gelin, bu soruların yanıtlarını mezunlardan dinleyelim…

SEDA BAŞPINAR (RADYO, TELEVİZYON VE SİNEMA)

İstanbul Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü mezunu Seda Başpınar, eğitiminin kariyerine yönelik etkilerini anlattı.

Başpınar, “Sinemanın büyüleyici dünyasına adım atmak isteyenler için RTS bölümü rehber niteliği taşıyabilir. Rehber diyorum çünkü sinema tarihinden medya teorilerine, senaryo yazımından prodüksiyon tekniklerine gibi konularda teorik bilgi birikimi edinmeniz bu bölümde mümkün. Yanı sıra bu bölümde okuyanlar kamera kullanımı, fotoğrafçılık, kurgu gibi pratik uygulamalara yönelik kazanım elde edebilirler. Ayrıca unutulmaması gereken bir şeyin altını çizmek isterim: Ne teorik kazanım ne de pratik deneyim bölüme başlayıp bitirdiğinizde size paket olarak verilmeyecek. Tüm bu konularda kendinizi geliştirmek gösterdiğiniz çabayla doğrudan ilişkili” görüşünü paylaştı.

Seda Başpınar

Radyo, televizyon ve sinema bölümünde eğitim alırken gazetecilik bölümünden seçmeli dersler alma imkanı olduğunu da söyleyen Başpınar, özetle şunları söyledi:

“Eğitim sürecim boyunca kazandığım bilgi ve deneyimler, kariyerimde bana büyük avantajlar sağladı. Gazetecilik bölümünden aldığım seçmeli dersler sayesinde haber yazımı, röportaj teknikleri ve medya hukuku gibi konularda bir altyapı edinmiştim. Ayrıca sektörden insanlarla yolumun kesişmesine yine okuduğum bölüm vesile oldu.”

RTS MEZUNLARI HANGİ ALANLARDA ÇALIŞABİLİR?

Başpınar, “Radyo, televizyon ve sinema bölümünden mezun olanlar hangi alanlarda çalışabilir” sorusuna ise şu yanıtı verdi:

“Radyo, televizyon ve sinema bölümünden mezun olanlar için kariyer seçenekleri oldukça geniştir. Mezunlar gazetecilik, televizyon prodüksiyonu, radyo yayıncılığı, film yapımı, reklamcılık, halkla ilişkiler ve sosyal medya yönetimi gibi pek çok alanda iş bulabilirler. Ayrıca, medya araştırmaları ve akademik kariyer de diğer önemli seçenekler arasında.”

“Radyo, televizyon ve sinema bölümü mezunları gazetecilik de yapabilir mi” sorusunu cevaplayan Başpınar, “Eğer tercih etmeyi düşündüğünüz üniversite iletişim fakültesindeki diğer bölümlerden ders alma imkanı tanıyorsa gayet mantıklı. Benim mezun olduğum İstanbul Üniversitesi’nden böyle bir olanak vardı ve faydasını gördüğümü düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

“YİNE AYNI BÖLÜMÜ SEÇERDİM”

Başpınar, tekrar seçim yapma imkanı olsa yine aynı bölümü tercih edeceğini belirterek, “Tekrar tercih etme şansım olsa yine Radyo, Televizyon ve Sinema bölümünü seçerdim. Bu bölüm, bana hem kişisel hem de profesyonel olarak büyük katkılar sağladı. Aldığım eğitim, mesleki becerilerimi geliştirdi ve medya sektöründe kendime bir yer edinmemi sağladı” diye konuştu.

Başpınar, RTS bölümünü tercih edecek olan üniversite adaylarına önerilerini sıralarken, eğitim süreçlerini mümkün olduğunca aktif geçirmeleri gerektiğini vurguladı:

“Bu bölümü tercih edecek öğrencilere önerim, eğitim süreçlerini mümkün olduğunca aktif ve verimli geçirmeleri olur. Derslere katılım göstermek, projelerde yer almak ve sektörde staj yapmak, öğrencilerin kendilerini geliştirmeleri için önemli fırsatlar. Ayrıca, medya sektöründe başarılı olabilmek için sürekli olarak güncel gelişmeleri takip etmek ve kendilerini bu alanda geliştirmek de çok kıymetli. Okul dışında da bol bol film izleyip analiz yapmak, yazı yazma ve eleştirel düşünme becerilerini geliştirmek, öğrencilerin faydasına olur. Son olarak network oluşturmanın ve sektördeki profesyonellerle bağlantı kurmanın da kariyerlerinde büyük bir avantaj sağlayacağını unutmamalılar.”

ESRA DOĞAN (TV HABERCİLİĞİ VE PROGRAMCILIĞI)

İstanbul Beykent Üniversitesi Televizyon Haberciliği ve Programcılığı Bölümü’nden mezun olan Esra Doğan, eğitiminde ve profesyonel kariyerinde yaşadığı deneyimleri anlattı. Doğan, mezun olduğu bölümün kariyerinin ilerleyişinde birçok olumlu etkisi olduğunu söyledi.

Esra Doğan

Doğan, eğitim aldığı bölümü genel hatlarıyla şu şekilde özetledi:

“Televizyon Haberciliği ve Programcılığı Bölümü, medya sektörüne ilgi duyanlar için çok güzel bir alan. Bu bölümde haber yazma, röportaj teknikleri, kamera kullanımı, kurgu ve montaj gibi eğitimler veriliyor. Bölümde, hem uygulamalı hem de teorik anlamda birçok ders veriliyor. Mezun olduktan sonra da eğer ki atılgan, iletişim becerileri de kuvvetli bir öğrenci iseniz birçok avantajı olabilir. Çünkü bu sektörde, yetenek ve bilginin yanı sıra insanlarla kurulan iletişim de çok önemlidir. Mezun olduktan sonra televizyon kanallarında, gazetelerde, ajanslarda çalışma imkanı oluyor. Bölümün dezavantajından bahsetmem gerekirse, o da stresli ve yoğun çalışma saatleri olabilir. Ama bu da bence alıştıktan sonra tatlı gelen bir dezavantaj.”

“EĞİTİMİM SAYESİNDE İŞİMDE SIKINTI YAŞAMADAN İLERLEYEBİLİYORUM”

Aldığı eğitimin kariyerindeki etkilerinden bahseden Doğan, şöyle devam etti:

“Çok iyi bir eğitim aldığımı söylemem ancak sektörde faydasını fazlasıyla gördüm. Çok kıymetli, değerli, sektörde tanınan hocalarım oldu. Özellikle onların etkisini çok gördüm. Hocalarım, haber yazma alanında çok ileri seviyelere ulaştırdılar beni. Sektörde bunun faydasını fazlasıyla gördüm. Televizyonculuğu bilmenin faydaları sayesinde işimde sıkıntı yaşamadan ilerleyebiliyorum. Referans açısından da çok etkileri oldu.”

“KARİYERİMİN BAŞINDA ALDIĞIM ÜCRETTEN MEMNUN DEĞİLDİM”

Kariyerine başladığı ilk günlerde tatmin olmadığı bir ücret aldığını söyleyen Doğan, şu anki kazancından memnun olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Şu anda sektörde çalışıyorum. Mezun olmadan meslek hayatına atıldım. O zaman aldığım ücretten çok memnun değilim ama kendimi geliştirdikten ve mezun olduktan sonra geldiğim seviyeden memnunum. Şu an için aldığım ücret beni tatmin ediyor.”

“TEKRAR TERCİH ETME ŞANSIM OLSA YİNE AYNI BÖLÜMÜ SEÇERDİM”

Doğan, “Tekrar tercih etme şansınız olsa yine bölümünüzü seçer miydiniz” sorumuza ise şu yanıtı verdi:

“Evet yine olsa yine seçerdim. Çünkü mesleğimi seviyorum. O stres ortamını çok iyi idare ettiğimi düşünüyorum. Medya sektöründe çalışmayı seven, kaos alanı ile başa çıkabilen, iletişim becerisi kuvvetli insanlar için kesinlikle tavsiye edeceğim bir bölüm.”

Doğan, iletişim fakültesinde eğitim almayı düşünen üniversite adaylarına ayrıca şu tavsiyeleri verdi:

-Okulun faydası olacak ama bununla yetinmeyin. İletişim kurslarından eğitim alın.

-Mezun olmayı beklemeyin. 2 veya 3. sınıfta sektörde staj, iş aramaya başlayın. Atılgan olun.

DEDEKTİF-(RADYO, TELEVİZYON VE SİNEMA)

Radyo Televizyon ve Sinema Bölümü’nde eğitim alan, 5 yıllık gazetecilik kariyerinin ardından devlet memuru olan ve bu nedenle ismini açıklayamayan bir diğer mezun da deneyimlerini aktardı.

Gazete Stalk olarak, ‘dedektif’ mahlasını seçtiğimiz iletişim fakültesi mezunu, aldığı eğitim ve gazetecilik mesleği ile ilgili düşüncelerini şu ifadelerle anlattı:

“Türkiye’de son zamanlarda çok iletişim fakültesi açıldı. Ben Konya Selçuk Üniversitesi Radyo, Televizyon ve Sinema Bölümü mezunuyum. Üniversitedeki ev arkadaşım gazetecilik bölümü okuduğu için gazetecilik bölümü hakkında da bilgim var. Öncelikle eğlenceli bir bölüm. İletişim fakültesinde ne okursanız okuyun bölümlerden çok odaklanmanız gereken belli başlı konularda kendinizi geliştirmek. Teorik olarak zaten gazetecilik bölümlerinde verilen dersler üç aşağı beş yukarı tüm ülkede aynı. Burada kıstas gazetesi olan okullarda okumak. Örneğin Selçuk üniversitesinin kendi televizyonu, gazetesi, reklam atölyesi vardı. Bölümden doktora yapmak araştırma görevlisi olmak artık baya zorlaştı. Kadro problemi de var. Lütfen arkadaşlar okumak için okumayın. İletişim fakültelerinde kendini geliştirecek bir şey yapmazsanız sonunuz işsizlik olur. Gazetecilik bölümünü okurken kesin staj yapmalı gerekirse bir gazetede çalışmaya başlamalısınız. Ama şunu belirtmekte fayda var ki günümüzde gazetecilik okumak muhabir olmak iyice zorlaştı. Dar bir piyasa var tanıdık vb. olmadıkça işe girmek zor ve ailenizden 4-5 sene maddi katkı almanız lazım ki İstanbul, Ankara gibi şehirlerde geçinebilesiniz. Zira aldığınız ücretler sizi tatmin etmeyecek.”

“OKUL BU İŞİN YÜZDE 35-40’I”

Gazeteciliğin teorik kısmının okulda, pratik kısmının ise sahada öğrenileceğine dikkat çeken ‘dedektif’, “Tabii ki İletişim mezunu biri olarak elbette gördüm. Ama okul bu işin yüzde 35-40’ı. İşin kendinizi geliştirebileceğiniz yeri saha. Gazeteci gazeteciliğin tüm kurallarını okulda öğrenir. Sahada pekiştirir. Gazeteci fotoğraf çekmesini okulluysa okulunda öğrenir o fotoğraf makinesindeki her şeyi bilmeniz lazım. Kurgu öğrenmeniz lazım. Okullarda bunları öğrenebiliyorsunuz.” dedi.

“YEREL GAZETELERDEN ÇOK ŞEY BEKLEMEYİN”

Yerel medyada 5 yıl çalıştığını ve aldığı ücretin düşük olduğunu söyleyen ‘dedektif’, sözlerine şöyle devam etti:

“Sektörde 5 senem geçti. Şu an sektörde çalışmıyorum. Asgari ücretin bir tık üstüne çalıştım. Başlarda onun da yarısını alıyordum. Arkadaşlar aldığınız ücretin, sizi tatmin etmesi için hem sabit bir maaş hem de kaşeli muhabir olmalısınız. Yerel gazetelerden çok şey beklemeyin. Ama devlette bir yerde çalışmak elbette çok iyi. KPSS’den alımlar çok az ve puanlar çok yüksek. AA’ya tanıdığınız yoksa giremezsiniz net.”

“İLETİŞİM FAKÜLTERİLERİNDEKİ ÖĞRENCİLER DAHA ÇOK MÜCADELE ETMELİ”

“Ben RTS mezunuyum. Tekrar seçim yapsam yine aynı bölümü tercih ederdim. Sözel öğrenciler olarak şansımız pek yok zaten. Ya öğretmenlik bölümlerine gideceksin ya da iletişim fakültelerine. Şunu unutmayın hayat bir mücadele ise bu bölümlerde okuyan gençler daha çok mücadele etmelidir. Çünkü ortam Kurtlar sofrası. Kendinizi sürekli geliştirmeniz gerek.”

‘Dedektif’, iletişim fakültesini tercih etmeyi düşünen üniversite adaylarına şu önerilerde bulundu:

-İngilizce başta olmak üzere bir yabancı dil daha öğrenmeliler

-İletişim fakültelerine, çok büyük beklentiler ile gitmeyin. Hayal kırıklığına uğrarsınız.

-Dijitalleşen dünyada kendinizi o yönde geliştirmeniz elzem. Teknolojiyi iyi bilmelisiniz. Bilgisayarı, fotoğraf makinesini iyi bilmelisiniz. Kurgu programlarını bilmeniz sizin açınızdan iyi olacaktır.

-Bol bol kitap okuyun. Genel kültürü olmayan dünyadan bir haber insan gazeteci olamaz. Gazeteci tarihi iyi bilmelidir. Olaylarda neden sonuç bağlamını iyi kurmalıdır.

-Araştırmacı bir karaktere sahip olmalısınız.

-Gezmelisiniz. Gazetecilik bir arayıştır. Sadece asayiş, siyaset haberlerinden ibaret değildir. Gezmeyen görmeyen gazeteci olamaz.

BERAT TEMİZ (SELÇUK ÜNİVERSİTESİ-GAZETECİLİK)

Konya Selçuk Üniversitesi Gazetecilik Bölümü mezunu Berat Temiz eğitiminin yanı sıra ulusal ve yerel basında yaşadığı deneyimleri anlattı.

Berat Temiz

“GAZETECİLİK BÖLÜMÜNÜ TAŞRADA OKUMAYIN”

Temiz, bölümüyle ilgili, “Gazetecilik bölümü Türkiye’nin seçkin üniversitelerinden birinde okunmalı. Taşradaki bir üniversitede alınacak gazetecilik eğitiminin mesleki açıdan bir şey katacağını düşünmüyorum. Televizyonu, radyosu, dergisi, gazetesi olan üniversitelerde eğitim alanlar ve bu imkanlardan faydalanan kişiler mezun olduklarında birçok mezundan bir adım önde olur” ifadelerini kullandı.

Temiz, açıklamasının devamında ise şunları söyledi:

-Sektörel açıdan imkanı bol olan bir üniversitede okuduğum için az da olsa faydasını gördüğümü düşünüyorum. Kamera, mikrofon, reji, haber merkezi gibi kavramlarla ilk kez burada karşılaştım. Ancak bölümün katacağı şeylerden çok kişinin çabası ve harcadığı emek tüm kariyerini belirler

“ÜCRETLER TATMİN EDİCİ DEĞİL”

-Sektörde çalışıyorum. 5. yılım bitmek üzere ancak alınan ücretler tatmin edici değil. Yerel medya kuruluşlarında asgari ücret ya da birkaç bin lira fazlasını anca kazanabilirsiniz. Ulusal mecralarda da durum pek farklı değil. Asgari ücretin fazlasını kazanırsınız ama yaptığınız iş ve çalıştığınız koşullar karşısında aldığınız ücret tatmin etmez.

“TEKRAR SEÇME İMKANIM OLSA GAZETECİLİK BÖLÜMÜNÜ SEÇMEZDİM”

Tekrar tercih etme imkanı olsa gazetecilik yerine uzmanlaşacağı farklı bir bölümü tercih edeceğini belirten Temiz, sözlerini şu şekilde sürdürdü:  

“Benim tekrar tercih şansım olsa gazetecilik bölümünü seçmezdim. Lisans olarak siyaset bilimi, kamu yönetimi, uluslararası ilişkiler gibi bir bölüm okumayı tercih ederdim ya da ön lisans bir bölüm okumak daha cazip olurdu. Gazeteci olmak isteyen arkadaşların bu mesleğe hevesli olması ve gerçekten sevmesi gerekiyor. Okulda öğrendiğiniz birçok şeyin sektörde geçerli olmadığını görecekler. Okul ve sektör çok farklı. Maddiyat düşünüyorlarsa eğer muhabir, editör olarak yüksek maaş alamazlar. Tasarım, kurgu, fotoğraf, kamera dahil her alanda kendilerini geliştirmeye çalışmaları onlar için çok faydalı olacaktır. Sadece muhabirlik ya da editörlük yaparak ne uzarlar ne kısalırlar, sadece yerlerinde sayarlar.”

ASUDE LEYLA ÖZTÜRK (KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ-GAZETECİLİK)

Kocaeli Üniversitesi Gazetecilik Bölümü’nde eğitim alan Asude Leyla Öztürk de öğrencilerin, üniversite eğitiminin yanı sıra kendilerini farklı alanlarda geliştirmeleri gerektiğinin önemine dikkat çekti.

Asude Leyla Öztürk

Öztürk, “Gazetecilik bölümü benim için, verilmiş boş bir sırt çantası… Bu kıymetli çantayı 4 yıl boyunca nelerle dolduracağınız, meslek hayatınız boyunca yanınızdan ayırmayacağınız fotoğraf makineniz ve bilgisayarınızın yanına neler ekleyeceğiniz, tamamen sizin çabanıza bağlı bir bölüm. Bölüm olarak size sizin çabanızla güzel yollar açacak bir bölüm olsa da hangi kapıyı aralayacağınız tamamen size kalmış. Bölüm dersleri nispeten diğer bölümlere göre kolay sayılsa da teorik dersler yoğun ezber gerektirebilir” dedi.

Aldığı ücretin kendisini tatmin ettiğini belirten Öztürk, “Şu anda siyasi bir partide basınla ilgili süreçleri yönetiyorum. Aldığım ücret bu sektörle eş değer ilerliyor, mesleğin ilk yılları için yeterli sayılabilir” diye konuştu.

Öztürk, sözlerini şu cümlelerle noktaladı:

“Gazeteciliğin, sadece para kazanma amacıyla ilerlenebilecek bir meslek olduğunu düşünmüyorum. Bizler, etik anlayışlarını kaybetmeyeceğimize, doğrudan ayrılmayacağımıza dair mezun olurken bir söz veririz. Üniversitede bir derste hocamız, “Doğru duvar yıkılmaz”  demişti. Ben hep meslek hayatımda o sözün ışığında ilerledim. Kendilerine doğruyu yol edinsinler. Hep söylediğim gibi atılgan olsunlar. Bu sektör sessiz, kendi halinde insanları pek kabul etmez. Çıktıkları her yola ‘ne öğrenebilirim’, ‘bu bana ne katar’, ‘bu proje bana ne gibi faydalar sağlar’ gibi soruları sık sık kendilerine sorsunlar. Bu mesleği en iyi öğrenecekleri yer şüphesiz saha muhabirliği olur. Öğrenmeye yönelik heveslerini hiç yitirmesinler”

Hollandalı gazeteci yanıtladı: Portakallar, Türkiye eşleşmesiyle ilgili ne düşünüyor, Merih’in selamı ülkede nasıl yankı buldu, turu kim geçer?

Avrupa Futbol Şampiyonası’nda (EURO 2024) grup maçlarının tamamlamasının ardından başlayan eleme turlarında heyecan kaldığı yerden devam ediyor.

F Grubu’nu ikinci sırada tamamlayarak son 16 turuna yükselen Türkiye Milli Takımı, Avusturya’yı Merih Demiral’ın attığı gollerle 2-1 mağlup ederek adını bir üst tura yazdırdı.

Fotoğraf: TFF.org

Milliler, çeyrek finalde Hollanda ile eşleşti. Karşılaşma 6 Temmuz Cumartesi günü TSİ 22.00’de Berlin Olimpiyat Stadyumu’nda oynanacak. Maçı, Fransız hakem Clement Turpin yönetecek.

GRUBU ÜÇÜNCÜ SIRADA TAMAMLADILAR

EURO 2024’te D Grubu’nda mücadele eden Hollanda, ilk maçta Polonya’yı 2-1 mağlup etmişti. Grubun ikinci maçında turnuvanın favorilerinden biri olan Fransa ile 0-0 berabere kalan Portakallar, son maçta ise Avusturya’ya 3-2 mağlup olmuştu.

Fotoğraf: Onsoranje.nl

ROMANYA’YI 3 GOLLE GEÇTİLER

Grup aşamasında 1 galibiyet, 1 beraberlik ve 1 mağlubiyet alan Hollanda, en iyi üçüncüler kontenjanından son 16 turuna kalmayı başardı. Ronald Koeman’ın öğrencileri, çalkantılı geçen grup maçlarının ardından Romanya’yı 3-0 mağlup ederek çeyrek finale yükselirken, alınan farklı galibiyet ile de moral depoladı.

HOLLANDALI GAZETECİ VAN DAM, EŞLEŞMEYİ GAZETE STALK’A DEĞERLENDİRDİ

Hollanda’nın önde gelen gazetelerinden Trouw’da spor muhabirliği yapan Matthijs van Dam, Hollanda-Türkiye eşleşmesini Gazete Stalk’a değerlendirdi.

Gazeteci Matthijs van Dam (@matthijsvndam)

Eşleşmeye ilişkin Hollanda’daki genel havayı aktaran van Dam, buna ek olarak UEFA’nın Merih Demiral hakkında başlattığı soruşturmaya ve Türkiye’nin oyunundaki artı ve eksilere de değindi.

“TÜRKİYE’NİN ZAFERİ HOŞ KARŞILANDI”

Türkiye’nin Avusturya’yı turnuva dışına itmesinin Hollanda’yı şaşırttığını söyleyen van Dam, çeyrek finalde Türkiye ile eşleşmelerinin Avusturya’ya göre daha avantajlı olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:

“Bu sonuç bir sürpriz olarak karşılandı. Avusturya, grup aşamasının son maçında Hollanda’yı 3-2’lik bir galibiyetle şok etmişti ve turnuvada ilerlemesi beklenen bir takımdı. Bu da Avusturya’nın Türkiye’ye karşı favori olarak görülmesi anlamına geliyordu. Türkiye’nin zaferi aslında neredeyse hoş karşılandı, çünkü Hollanda’da genel hava, kağıt üzerinde en güçlü takımın elenmiş olduğu yönündeydi”

“HOLLANDA’NIN FİNALE GİDEN YOLU ENGELSİZ GÖRÜLÜYOR”

Hollanda’nın kadrosunun Türkiye’den daha kaliteli olmasının ülkelerinde bir avantaj olarak görüldüğünü ifade eden van Dam, “Bazı Hollandalı gazeteciler ve birçok taraftar, Hollanda’nın finale giden yolunu neredeyse engelsiz olarak görüyor. Türkiye, Hollandalıların kalite farkı nedeniyle yenmesi gereken bir takım olarak algılanıyor” dedi.

“TÜRKİYE ZAYIF GÖRÜLÜYOR AMA BÜYÜK TUTKULARI HAFİFE ALINMAMALI”

Avusturya ve Türkiye arasında seçim yapmanın oldukça zor olduğunu söyleyen van Dam, “Her iki takımın da Hollanda’yı büyük sorunlara sokabilecek özellikleri var. Avusturya’nın baş antrenörü Ralf Rangnick’in taktik bilgisi Hollanda’yı korkutuyordu. Hollanda’nın teknik direktörü Ronald Koeman’ın taktiksel olarak orta seviyede ve çok muhafazakar olduğu düşünülüyor. Türkiye, Hollanda için daha uygun olabilir, çünkü ben Vincenzo Montella’yı Rangnick kadar taktiksel incelik ve organizasyon sahibi bir antrenör olarak görmüyorum. Montella’nın Arda Güler ve Kenan Yıldız’ı yedek bırakmak gibi tuhaf seçimler yaptığını ve Portekiz’e karşı savunmada büyük hatalar yapıldığını gördük. Ayrıca Gürcistan’a karşı sergiledikleri performans oldukça sarsıntılıydı. Gürcistan inanılmaz bir şekilde birçok gol fırsatını kaçırdı. Türkiye bu nedenle genel olarak daha zayıf bir takım olarak görülüyor. Ancak Türkiye, Hollandalı oyuncularda eksik olan büyük tutkuları nedeniyle hafife alınmamalı” diye konuştu.

“HOLLANDA SAVAŞÇI MANTALİTEYE SAHİP DEĞİLDİ”

Van Dam, Hollanda basınının ve taraftarların Türkiye eşleşmesiyle ilgili görüşlerini ise şu cümlelerle özetledi:

“Her şey Hollanda’nın ne kadar konsantre başlayacağı ve Türklerin ne kadar öfkeli olacağıyla ilgili. Okumuş olabilirsiniz, Avusturya yenilgisinden sonra takım büyük eleştiriler aldı. Kendilerine ayna tutmak için birkaç grup konuşması yaptılar. Zayıf, iletişimde çok tatlı, pasif ve çok rahat olarak görülüyorlardı. Savaşçı mantaliteye sahip değillerdi. Romanya’ya karşı alınan 3-0’lık iyi galibiyetten sonra takımda güven geri geldi. Ancak Türk tehlikelerinin farkındayız elbette”

“TÜRKİYE AGRESİF OYNARSA ÇOK SIKI BİR MAÇ OLACAK”

Türkiye’nin agresif oyun yoğunluğunu sağlaması durumunda karşılaşmanın çekişmeli olmasını beklediğini söyleyen van Dam, “Bu turnuvada Hollandalıların, rakiplerinin erken baskısıyla yüzleşmede büyük sorunlar yaşadığını gördük. Bu genellikle top kaybına veya ölümcül hatalara neden oluyor. Türkiye’nin agresif oyun tarzı ve büyük yoğunluğu biliniyor. Türkiye’nin sahaya getirdiği oyun yoğunluğu inanılmazdı. Türkler bu agresifliği Hollandalılara karşı getirebilirse, çok sıkı bir maç olacak. Türkiye ayrıca duran toplarda da iyi, bunu Avusturya’ya karşı gördük ve Hollandalıların en zayıf noktası bu. Ancak, bireysel kalite farklarını göz önünde bulundurduğumuzda, bu maç Hollanda için kazanılması gereken bir maç olarak görülüyor” şeklinde konuştu.

“MERİH’İN SELAMI HOLLANDA’YI RAHATLATTI”

UEFA’nın, Merih Demiral hakkında bozkurt selamı nedeniyle soruşturma başlatmasının Hollanda’da nasıl ses getirdiği ile ilgili sorumuzu da yanıtlayan van Dam, özetle şunları söyledi:

“Medya ve taraftarlar, muhtemelen cezalandırılacağı için rahatlamış durumda. Bu, Hollanda’nın kazanması gereken bir maç olduğu fikrini güçlendiriyor. Eğer ceza verilirse önemli bir savunmacı men edilmiş olacak.”

“HOLLANDA’DA ‘BOZKURTLAR’IN NE OLDUĞUNA DAİR ÇOK FAZLA İLGİ VARDI”

Bu süreçte, Hollanda kamuoyunun Demiral’ın verdiği ‘Bozkurt’ selamına ilgisinin arttığını belirten van Dam, “Demiral, gündemin önemli bir konusuydu. Hollanda’da ‘Bozkurtlar’ın ne olduğuna dair de çok fazla ilgi vardı. Bozkurtlar, aşırı sağcı, faşist eğilimleri olan bir organizasyon olarak tanımlandı. Genel görüş, Demiral’ın cezalandırılmasının haklı bir nedeninin olduğu yönünde. Demiral’ın sadece Türk gururu nedeniyle selam verdiğini söylediğini gördüm ama bu aslında önemli değil. Önemli olan, bu kutlamanın zamanlamasının oldukça aptalca olması. Çeyrek finaldeysen, böyle tartışmalı kutlamaların sonuçlarını düşünmen gerek. Demiral, Arnavut Mirlind Diku’nun aşırı milliyetçi şarkılar yüzünden cezalandırıldığını ve Jude Bellingham’ın da uygunsuz davranışlar nedeniyle soruşturulduğunu biliyor olmalıydı. Gerçekten takımını hayal kırıklığına uğrattı” diye konuştu.

“TÜRK TARAFTARLARIN COŞKUSU ENDİŞE KAYNAĞI”

Van Dam’a Türk taraftarların Hollanda için endişeye neden olup olmadığını da sorduk. Van Dam, Türk taraftarların maçlarda yoğun bir coşkuyla takımını desteklemesinin Hollanda için baskı oluşturabileceğini belirtti ve şöyle devam etti:

“Evet, bu bir endişe kaynağı. Gürcistan maçındaki Türk taraftarların çıkardığı ses, turnuvanın en iyilerinden biri olarak algılandı. Sol bek Daley Blind, bugünkü basın toplantısında Hollandalıların ana görevinin Türk taraftarları susturmak olduğunu söyledi, bu da her şeyi anlatıyor. Aynı zamanda, yüksek sesli taraftarların keyfini çıkarmak istediğini de söyledi. Çünkü futbolun özü budur. Blind’ın haklı olduğunu düşünüyorum. Hollandalıların, gürültü karşısında topa sahip olurken sakin ve toplu kalmaları gerektiğini söyledi“

“TÜRKLERİN GÜRÜLTÜSÜ HOLLANDA İÇİN GERÇEK BİR DEZAVANTAJ OLABİLİR”

“Türk taraftarların çıkardığı gürültü Hollanda için gerçek bir dezavantaj olabilir. Çünkü mental olarak güçlü değiller. Bu nedenle Hollanda muhtemelen erken bir gol atmaya çalışacak. Portekiz’e karşı bunun atmosfer üzerinde gerçekten bir fark yarattığını gördük. Aynı zamanda, Türk taraftarları dört gözle bekliyoruz. Bildiğiniz gibi, Türkler Hollanda’da büyük bir azınlıktır. Onları gerçekten bizden biri olarak görüyoruz ve bazı insanların, Hollanda’yı elerlerse Türkiye’nin turnuvayı kazanmasını umduğunu söylediklerini duydum”

HOLLANDA’NIN MİLLİ TAKIMDA EN ÇOK KORKTUĞU İSİMLER

Van Dam, “Hollanda’nın A Milli Takım’da en çok korktuğu isimler hangileri?” sorusunu da şöyle yanıtladı:

“Bence en çok Arda Güler’den korkuluyor. Ancak Hollanda kökenli oldukları için Ferdi Kadıoğlu ve Orkun Kökçü’ye de özel bir dikkat gösteriyoruz. İkisi de burada doğdu. Yeteneklerini biliyoruz. Ayrıca, Hakan Çalhanoğlu üst düzey bir oyuncu ve Kenan Yıldız da üst düzey bir yetenek olarak görülüyor”

“GALİBİYET KAN, TER VE GÖZYAŞI İLE ALINACAK”

Karşılaşmanın her iki taraf için de zorlayıcı olmasını bekleyen Van Dam, Türkiye’nin Hollanda’yı büyük bir baskı altına alabileceğine dikkat çekti:

“Kağıt üzerinde Hollanda’nın bu maçı kazanması bekleniyor ve bazı uzmanlar Hollanda’nın turnuvayı kazanacağına inanıyor. Ama bence bu galibiyet kan, ter ve gözyaşı ile elde edilecek bir galibiyet olacak. Hollanda eleme maçlarında genellikle rahat kazanmaz. Türkiye’nin Hollanda’yı zorlayacağını düşünüyorum ve Hollanda’nın bu agresifliği küçümsemeyi sürdürebileceğini göz önünde bulundurmalıyız. Maçta büyük bir baskı olacak ve Hollanda’nın baskı altında genellikle iyi performans sergilemediği biliniyor. Eğer Hollanda kaybederse, turnuva başarısızlık olarak görülecek; oysa Türkiye’nin kaybedecek bir şeyi yok.”

1 2 3 … 5